Op 24 oktober start de nieuwe editie van de Erfgoed Challenge. En daar kijken ze in Aalst bijzonder naar uit. Één van de vier genomineerde erfgoedstukken, dat in aanmerking komt om grondig te worden gerestaureerd, komt van bij ons. Aalst vraagt je stem te geven aan het historische drieluik 'Prediking van Johannes de Doper’, een altaarschilderij uit het begin van de 17e eeuw. Het werk krijgt in 2027 al zeker een plekje in de gerestaureerde Sint-Martinuskerk, maar de stad hoopt om dit werk echt in volle glorie terug naar Aalst te halen.
De Erfgoed Challenge is een initiatief van het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium, kortweg het KIK. Gedurende tien jaar selecteert het KIK jaarlijks één bijzondere erfgoedschat die hoogdringend restauratie nodig heeft. Dit is de derde editie, zo zijn er tegen het jaar 2030 tien waardevolle erfgoedstukken gerestaureerd. De winnaar van de Challenge wordt gekozen via een publieksstemming. Voor dat kunstobject wacht een crowdfundingcampagne die zal resulteren in een duurzame conservatie-restauratiebehandeling. Aalst neemt het op tegen drie andere erfgoedobjecten.
De Prediking van Johannes de Doper
Aalst heeft dit jaar één genomineerde, het werk ‘De Prediking van Johannes de Doper’. Het imposante drieluik (2m64 op 2m06 (middenpaneel) – zijpanelen 2m60 o p1m) dateert uit 1604 en heeft een bijzondere erfgoedwaarde. Het zou van de hand zijn van Frans Pourbus de Jonge (1569-1622), maar door de slechte staat van bewaring kan dat niet bevestigd worden. Tijdens het onderzoek van de materialen en technieken zal dit duidelijker worden. Het drieluik zou ook van Otto van Veen (1556 – 1629) kunnen zijn, ook niet de eerste de beste. Bruggeling Pourbus werkte als portrettist onder andere voor het Franse hof en van zijn hand zijn in ons land niet veel werken bewaard. Otto van Veen was dan weer de leermeester van een andere bekende schilder, ene Pieter Paul Rubens en was hij hofschilder van de aartshertogen Albrecht van Oostenrijk en Isabella van Spanje.
Oorspronkelijk werd het drieluik geschilderd voor het altaar van de Sint-Janskapel in het koor van de Sint-Martinuskerk, maar door omstandigheden kwam het in de 18de eeuw terecht bij de Gasthuiszusters. Zij gaven het in het jaar 2000 in bruikleen aan de Heilig Hartkerk van Aalst. Maar omdat die kerk recent werd ontwijd en verkocht moest een nieuwe bewaarplaats worden gezocht. In 2027 zal het drieluik opnieuw thuiskomen in de gerestaureerde Sint-Martinuskerk van Aalst waar het in de doopkapel door iedereen kan worden bewonderd.
Renovatie is dringend nodig. Het werk kampt met meerdere problemen: barsten in de houten panelen, opstuwingen in de verflagen, zones waar de verf verdwenen is en andere die overschilderd zijn, zwaar verdonkerde vernislagen... Door de vernis en de overschilderingen weg te nemen kan de oorspronkelijke verflaag terug aan het licht worden gebracht. Ook de houten drager vraagt om een herstelling die de natuurlijke beweging van het hout terug mogelijk maakt.
Help mee!
Haal Johannes de Doper weer boven water. Breng je stem uit door de QR-code te scannen, of surf naar erfgoedchallenge.be en stem voor de restauratie van de 'Prediking van Johannes de Doper'. Zo bezorg je dit vergeten meesterwerk een nieuwe toekomst in de gerestaureerde Sint-Martinuskerk waarvoor het oorspronkelijk werd gemaakt. Stemmen kan nog tot 18 februari 2024. Op 29 februari wordt de winnaar bekendgemaakt.
