Volgens Stef Lories heeft de verkeerde lezing van een rapport van deskundigen tot de onnodige en voortijdige kap geleid, van 50 waardevolle bomen aan Kanaal Brussel-Charleroi in Halle.
“In het najaar van 2019 sloot de NV De Vlaamse Waterweg een geheim akkoord met het Agentschap Natuur en Bos om 148 canada-populieren aan het kanaal te rooien, wegens te duur in onderhoud en risico op takbreuk. Een omgevingsvergunning was niet vereist, zo stelde men achteraf, omdat de bomen zich in een industriezone bevinden en er een heraanplant is voorzien ('inheems en divers')”, zegt Stef Lories.
Zie ook: protestactie
Een aantal wakkere burgers maakte de plannen echter bekend, zodat de geplande rooi werd verhinderd. Het hout was wel reeds onderhands door ANB te koop aangeboden. In een mum van tijd tekenden honderden Hallenaren de online petitie tegen de geplande kap van deze landschappelijk bijzonder waardevolle bomen.
Stef Lories vervolgt: “De stad Halle, die beweerde onwetend te zijn van de plannen, liet verzet aantekenen, waarop partijen besloten om een expertise-onderzoek (nov '20) te laten uitvoeren. Begin 2021 kwam men dan in onderling overleg overeen tot een gefaseerde kap over een periode van 5 tot 15 jaar, om de vijf jaar 50 bomen.”
“In de stabiliteitsstudie van de NV Krinkels wordt duidelijk aangegeven dat deze bomen "mits goed beheer nog 25 jaar zonder abnormale kosten in beheer en zonder onveilige situaties (kunnen) behouden blijven. Uit de studie blijkt ook dat de drie op aanvraag voorgestelde 'scenario's' (rooien, gefaseerd rooien en natuurlijk verloop) niet noemenswaardig verschillen in kostprijs.”
“Het collegebesluit van 19 maart 2021 dat zich stoelt op dit rapport, stelt dat volgens het deskundigen-rapport 17 van de 148 bomen 'als problematisch werden beschouwd', hetgeen een manifest onjuiste lezing en weergave is van het stabiliteitsrapport. Het rapport vermeldt immers dat op zicht 17 bomen werden geselecteerd en gecontroleerd. Hiervan vertoonden twee bomen negatieve kenmerken. Eén boom werd reeds geveld en bij de andere boom werden 'holle klanken' waargenomen maar is er verder geen gevaar op stambreuk (boom 111).”
“Door deze verkeerde lezing van het rapport manoeuvreerde de stad Halle zich in een verzwakte onderhandelingspositie ten overstaan van De Vlaamse Waterweg. Gesterkt door deze foute lezing van de studie, door het verkeerde besluit dat er op volgde en door het ontbreken van elke communicatie naar de bevolking en de gemeenteraad toe, kondigde De Vlaamse Waterweg einde april 2021 éénzijdig de kap aan ('verjonging') van een eerste reeks bomen 'in het najaar 2021', dit geheel in strijd met het collegebesluit waarin duidelijk sprake is van een rooitermijn van 5, 10 en 15 jaar. De eerste reeks van 50 bomen, vanaf parking achter Colruyt, is recent genummerd (van 1 tot 50) voor kap bij nacht en ontij (cfr ook FB-pagina 'De Halse populieren')”, gaat Stef Lories verder.
“Het blijkt nu ook dat de stad Halle hiertegen (nog steeds) niets heeft ondernomen. Niet alleen zou het collegebesluit moeten herzien (lees geschorst) worden, doch zou ook snel actie moeten worden ondernomen om deze eerste kap door De Vlaamse Waterweg te verhinderen, nu deze laatste geheel in strijd met de overeenkomst met de stad Halle éénzijdig beslist heeft de eerste 50 bomen in december 2021 te vellen.”
“In tijden van klimaaturgentie kunnen deze populieren die bekend staan om hun groot vermogen tot C02 opslag niet tot een louter risico/kostenanalyse worden gereduceerd. Halle telt drie bekende stadsgezichten : de skyline met de basiliek, het (wereldberoemde) Hallerbos en de populieren aan Kanaal Brussel-Charleroi. Eén van deze stadsgezichten dreigt nu definitief verminkt te worden”, aldus Stef Lories.
Bram Vandenbroecke Schepen Openbaar Groen en milieu reageert: “Ik zal alvast starten met twee nuances. Het betreft inderdaad niet vergunning plichtige bomen. De bomen vormen inderdaad een bekend stadsgezicht maar ze zijn wel degelijk eigendom van de Vlaamse Waterweg. Gelet op bovenstaande schets ik even de chronologie van de opbouw van dit dossier.”
“Eerder terloops in het kader van een andere meeting vernamen wij als stad van de geplande kap. Hierbij was het plan van VWW om een volledige en éénmalige kap te doen. Zowel de stad als de milieuraad hebben toen initiatief genomen en zonden een brief naar VWW om de geplande kap heroverwegen en grondig te onderzoeken of er milderende maatregelen mogelijk waren.”
“En hoewel de kap zonder strikte voorwaarden niet vergunning plichtig is, en VWW die intentie simpelweg kon uitvoeren, is ze toch in dialoog gegaan met de stad. VWW bestelde daarop een studie die een uitspraak deed over een algemene gezondheidstoestand van de bomen en 3 mogelijke scenario’s.”
“Het college van burgemeester en schepenen besloot in zitting van 19 maart 19 om het advies te verlenen om te opteren voor scenario 2. Met zogenaamde gefaseerde kap.”
“Er wordt nogal snel voorbijgegaan aan het risico op takbreuk. Dat is voor VWW, zo niet de belangrijkste motivatie. Mits dit resulteert in een ongeval stelt zich uiteraard ook aansprakelijkheid voor de beheerder. Populieren zijn sowieso ook gevoeliger aan takbreuk door droogte. Door droogte en hitte breken topzware takken plots af. Dat werd ook bevestigd door het gevoerde onderzoek.”
“Wandelaars hoeven zich mijn inziens geen zorgen te maken over de veiligheid. Bij stormweer wordt deze wandelroute evenwel afgesloten. En de eerste kap is ook de meest noodzakelijke inzake veiligheid. VWW en stad Halle delen de kosten trouwens om ook tweejaarlijks de resterende bomen te blijven opvolgen voor risico op takbreuk.”
“Ik betreur bepaalde uitspraken als zou de stad zich in een zwakke onderhandelingspositie gezet heeft. We hebben een onderhandelingspositie afgedwongen. Ten tweede, hebben we dus enigszins kunnen wegen op de beslissing. De gefaseerde kap over 15 jaar maakt dat de impact op diverse domeinen wordt verspreid. En de uitkomst moet natuurlijk een nieuwe stadsboulevard zijn langsheen het kanaal met minimaal evenveel bomen. Maar dan wel inheemse bomen die klimaatbestendiger zijn aan droogte en periodes van hitte. Zodat de volgende generaties daar ook veilig kunnen wandelen. In afwachting daarvan nodig ik de Hallenaar uit om een ander stadsgezicht te komen verkennen dat er parallel mee ligt. Aan de overkant van het kanaal kun je immers tussen station Buizingen en het nieuwe Nederhempark, wandelen langsheen het Zennepad dat de komende jaren nog verder wordt uitgewerkt als het landschapspark”, aldus de schepen.