ZAVENTEM - Het team Valse en Vervalste Reisdocumenten (VVR) van de Luchtvaartpolitie van de federale politie viert dit jaar zijn dertigjarig bestaan. Tijdens deze periode werden criminele organisaties steeds spitsvondiger bij het namaken of vervalsen van bestaande documenten.
Het wordt dus steeds moeilijker om fraudeurs te onderscheppen, maar de Luchtvaartpolitie blijft alert. De grenscontroleurs en de leden van het VVR-team zijn experten in de materie en dat dankzij een permanente bijscholing, recent detectiemateriaal en een constante opvolging van de meest recente technieken die de fraudeurs hanteren.
Kennersogen
De laatste 30 jaar is er veel veranderd wat betreft grensbeveiliging. De controles zelf zijn enorm gemoderniseerd, maar ook de fraudeurs blijven niet achter: de tijd van paspoorten met geplakte foto’s is voorbij. De 16 experten van het VVR-team van de Luchtvaartpolitie werken voornamelijk achter de schermen of ‘in tweede lijn’. De eerste – uiterst essientiële- controle gebeurt door de grenscontroleurs aan de balies. Dat doen zij met hun getrainde kennersogen en door middel van enkele technische (basis)middelen zoals een UV-scanner en ook een vergrootglas. Passagiers die een verdacht document voorleggen worden voor een grondigere controle doorverwezen naar het VVR-team.
In 2010 hebben de grenscontroleurs bij ongeveer 10.000 passagiers documenten aangetroffen die verdacht leken. Na het meer diepgaande onderzoek in tweede lijn door het team Valse en Vervalste Reisdocumenten, bleven er uiteindelijk ruim 1.500 concrete fraudedossiers over. Het VVR-team doet ook zelf controles aan de gates. Bij deze uitgebreide controles worden zowel de passagier als de documenten grondig gecontroleerd; dit vraagt heel wat tijd en de nodige expertise. Het gespecialiseerde team voert tot 20 van die controles uit per dag.
De dienst organiseert daarnaast nog opleidingen in het opsporen van valse en vervalste documenten voor andere politiediensten, de parketten, arbeidsinspecteurs, personeel van ambassades en van luchtvaartmaatschappijen. Ook buitenlandse grenscontroleurs worden opgeleid, met als bedoeling preventief te werk te kunnen gaan en de fraudeurs al bij vertrek te onderscheppen.
Frauduleuze technieken
De fraudeurs, hoofdzakelijk afkomstig uit de Democratische Republiek Congo, Irak, Palestina, Algerije of Afganistan, proberen de grenscontroleurs op verschillende manieren te misleiden. In een kwart van de gekende fraudegevallen op de nationale luchthaven is er sprake van frauduleus gebruik van een écht document. Zo kan men op basis van een vals geboortebewijs een paspoort aanvragen en hiermee via officiële weg een visum verkrijgen. Het visum zelf is dus perfect legaal, maar de eigenaar heeft het visum op frauduleuze manier bekomen. Het is dus van groot belang niet enkel het document zelf te controleren; ook de persoon die het document aanbiedt, maakt deel uit van de controle. Mensenkennis en observatievermogen zijn met andere woorden een must voor de grenscontroleurs en de VVR-teamleden.
Andere gekende types van vervalsing zijn bijvoorbeeld het namaken van een officieel document, het veranderen van de foto op de reisdocumenten of de gebruik maken van de methode “lookalike” (het zich voordoen als de persoon op de foto). De leden van de dienst VVR zijn een autoriteit in het opsporen van valse en vervalste reisdocumenten, een status die het deelt met de Centrale dienst ter bestrijding van valse documenten (CDBV) van de federale gerechtelijke politie.