De Vlaamse provincies lanceerde onlangs een nieuw rapport met cijfers over het gebruik van ruimte in de verschillende provincies. Je kan er terecht voor informatie met betrekking tot open ruimte, groene ruimte, bebouwingsgraad, verharding, bestemming van ruimte en leegstand in jouw gemeente. Uit het rapport blijkt onder andere dat er elke twee dagen meer dan 1 ha aan open ruimte in Vlaams-Brabant verdwijnt. Een opvallende vaststelling. We overlopen de belangrijkste conclusies van het rapport en bespreken ook de cijfers van de verschillende regio’s.
Belangrijkste conclusies uit het rapport voor Vlaams-Brabant
- 65% van de ruimte is open ruimte, waarvan bijna de helft akkers (48%), bijna 30% grasland en 18% bos.
- Op 6 jaar tijd verdween er 1.391 ha aan open ruimte, dat is gemiddeld 0,62 ha/dag.
- Het ruimtebeslag bestaat vooral uit huizen en tuinen (43%) en transport-infrastructuur (17%).
- 14% van de oppervlakte is verhard.
Pajottenland
In het Pajottenland stelt men vast dat ongeveer 85% van de oppervlakte een agrarische bestemming heeft. Dit is ruim boven het gemiddelde van het Vlaams Gewest: slechts 58%. 10% van de oppervlakte heeft een ‘harde’ bestemming (wonen, industrie) en 5% een groene bestemming.
Echter een belangrijke kanttekening hierbij is dat ongeveer 20% van de oppervlakte onder het ruimtebeslag valt. Ruimtebeslag is de ruimte die we innemen om te wonen, werken, ontspannen, ons te verplaatsen en omvat alles wat zorgt voor een afdichting van de bodem. Open ruimte omvat bos, akker, grasland, struikgewas, braakliggend, water, moeras. We kunnen dus stellen dat er in het Pajottenland dubbel zoveel ruimtebeslag is als er harde bestemmingen zijn. Dit wijst erop dat het landbouwgebied in het Pajottenland wordt ingenomen door ‘harde’ bestemmingen.
Men kan dus concluderen dat in het Pajottenland de landbouwgebieden veelal worden ingenomen om gebruikt te worden voor een woonfunctie.
Hageland
In het Hageland wordt slechts één vierde van de oppervlakte ingenomen door ruimtebeslag. Daarnaast beschikt men er over meer open ruimte dan gemiddeld in Vlaanderen en Vlaams-Brabant. Daartegenover staat dan weer dat het ruimtebeslag in het Hageland niet erg efficiënt wordt gebruikt: er wonen slechts 12 inwoners per ha ruimtebeslag. Er wordt dus per bewoner teveel ruimte ingenomen.
Terwijl elders het aantal inwoners per ha ruimtebeslag stijgt, daalt dit zelfs nog in het Hageland. Ook de oppervlakte van het ruimtebeslag stijgt. De voornaamste reden hiervoor is dat er nog steeds vrijstaande woningen bijgebouwd worden, ondanks het feit dat de bevolking niet meer toeneemt. Er wordt met andere woorden meer (open) ruimte ingenomen voor evenveel mensen.
Vlaamse Rand
In de verstedelijkte Rand rond Brussel zie je een hoge verhardingsgraad: 19% van de oppervlakte. Wat de verharding binnen het ruimtebeslag betreft, is het verschil met de rest van Vlaanderen miniem: 40% tegenover 43%. Bovendien beschikt de Vlaamse Rand nog over relatief veel wijk- en buurtgroen.
Wat men overigens wel ziet is dat de groene gordel stilletjes aan ingenomen wordt. Er zit namelijk al meer beslag in de zachte bestemmingen (20%). Dit terwijl men verwacht dat de bevolking in de gemeentes van de groene gordel de komende jaren nog sterk zal toenemen. Men verwacht een stijging van 6% tegen 2030 en één van 12% tegen 2040.
Leuven
Wat Leuven betreft stelt men vast dat het ruimtebeslag (wonen, industrie, handel, infrastructuur) in Leuven hoger is dan gemiddeld in de centrumsteden. Er is dus minder open ruimte. De verharding binnen het ruimtebeslag ligt in Leuven lager en de oppervlakte aan groene ruimte binnen het ruimtebeslag is hoger dan gemiddeld in de centrumsteden.
