Bijna alle Vlamingen (98%) kennen één of meerdere provinciale domeinen bij naam, en 96% van de Vlamingen heeft ook al effectief een provinciaal domein bezocht. De belangrijkste redenen voor een bezoek aan een domein zijn de wandelmogelijkheden en het kunnen ontspannen in het groen. In het ideale domein wil de Vlaming ook iets kunnen eten of drinken. Het liefst doet de Vlaming zijn eigen ding in het domein, maar informatie gespreid over het domein en ook brochures met activiteiten in het domein worden geapprecieerd. Sinds COVID-19 is het bezoekgedrag van de Vlaming wat gewijzigd, maar de appreciatie van de Vlaming voor de domeinen is nog groter geworden.
Vlaanderen telt in totaal 56 provinciale domeinen, gespreid over de vijf provincies: 20 in West-Vlaanderen, 12 in Oost-Vlaanderen, 4 in Vlaams-Brabant, 17 in Antwerpen en 3 in Limburg. Om inzage te krijgen in het gebruik en de appreciatie van deze domeinen bij de Vlamingen hebben de provincies – met uitzondering van de provincie Oost-Vlaanderen – onder begeleiding van Westtoer en in samenwerking met Profacts, een online panelbevraging uitgevoerd over 55 provinciedomeinen. Met de resultaten hiervan kan het beheer van de domeinen en het marketingbeleid verder verfijnd worden.
De Vlaming kent én bezoekt de provinciale domeinen
Bijna alle bevraagde Vlamingen kennen minstens één provinciaal domein bij naam, slechts 1% geeft aan geen enkel domein te kennen. Ook bij de jongere Vlamingen (18 tot 24 jaar) zijn de domeinen bekend. De bekendheid van de domeinen varieert wel per provincie. Zo is het Zwin Natuur Park het meest bekend in West-Vlaanderen, terwijl Bokrijk op één staat in Limburg en ook in Vlaams-Brabant. Slechts 4% van de Vlamingen heeft nog nooit een provinciaal domein bezocht. Jongeren bezoeken meer sporadisch de domeinen, ouderen zijn vaker intensieve bezoekers.
Wandelen en ontspannen in het groen zijn de belangrijkste redenen voor bezoek
Voor meer dan 6 op 10 Vlamingen die aan de panelbevraging deelnamen, zijn de wandelmogelijkheden en het ontspannen in het groen een reden om een provinciaal domein te bezoeken; iets wat we bij elke leeftijdscategorie terugzien. Daarnaast spelen rust, nabijheid en bereikbaarheid ook een rol.
Bij de secundaire redenen is er meer variatie naar leeftijd. Zo weegt natuurverkenning op eigen initiatief en erfgoed meer door bij 45+ers, terwijl zwemmen en andere recreatiemogelijkheden meer voorkomen bij jongeren. Tussen de domeinen zijn er ook nuanceverschillen, bv. bij de Schorre komen de evenementen sterker naar voren en bij Halve Maan in Diest de mogelijkheid tot zwemmen.
Cafetaria of restaurant gewenst in het ideale domein
De elementen die de Vlaming zeker aanwezig wil zien in het ideale domein liggen in lijn met de beweegredenen en het bestaande aanbod in de provinciale domeinen: wandelmogelijkheden in een natuurlijke omgeving, hetzij in het bos of de natuur. Daarnaast wil de Vlaming ook iets kunnen eten of drinken. De aanwezigheid van een cafetaria of restaurant, of op zijn minst picknickmogelijkheden, kunnen hierop inspelen.
Afhankelijk van de leeftijdscategorie vraagt de Vlaming ook globaal aandacht voor zwemmen in openlucht, speeltuin/speelzone in de natuur en fietsmogelijkheden. Ook tussen de provincies zijn er nuanceverschillen. Zo worden in Antwerpen en Limburg de evenementen meer naar voren geschoven, en komt in Vlaams-Brabant de mogelijkheid tot zwemmen in openlucht vaker voor.
In een domein doet een Vlaming bovendien het liefst zijn eigen ding met een facultatief aanbod aan informatie gespreid over het domein. Ook brochures of drukwerk met informatie over de activiteiten in het domein worden geapprecieerd. Opvallend is ook dat 8 op de 10 Vlamingen de domeinen zien als een ideaal startpunt om de rest van de streek te ontdekken.
COVID-19 heeft de relatie van de Vlaming met zijn domeinen versterkt
Naar aanleiding van COVID-19 heeft de Vlaming zijn bezoekgedrag aangepast. Mede doordat bepaalde grotere domeinen gesloten waren, heeft de Vlaming andere, eerder kleinere domeinen verkend na 14 maart 2020. Ook gaat de Vlaming bepaalde domeinen meer dan anders bezoeken, en andere domeinen dan weer minder dan gewoonlijk tijdens de coronaperiode. De belangrijkste reden om een domein meer te bezoeken is nabijheid. Naast weinig buiten komen, zijn verwachte druk en coronamaatregelen drempels om een domein te bezoeken. Ongeveer 45% van de respondenten heeft minstens één domein bezocht in de periode van 14 maart tot 8 november 2020. Bij bijna 3 op 4 van deze Vlamingen is de appreciatie voor de domeinen nog groter geworden tijdens die coronaperiode.