Natuurverenigingen worden wel eens op de korrel genomen als ze bomen laten kappen. Dat doen ze echter niet voor hun plezier of om geldgewin. Steeds is een dergelijke actie goed doordacht en bijvoorbeeld bedoeld om exoten te vervangen door inheemse bomen. In elk geval is het altijd de bedoeling dat de biodiversiteit er op termijn beter van wordt.
Om die reden werden in 2014 uit het bos Vogelveld van Natuurpunt in Gaasbeek, de Canadapopulieren verwijderd. Die waren kaprijp en de vorige eigenaar van het bos had die nog snel willen oogsten voor de verkoop. Hoewel Natuurpunt ook wel vond dat die uitheemse bomen er uit moesten, verkoos het echter om de bomen mee te kopen en er dus extra voor te betalen. Op die manier wilde men voorkomen dat door drieste kapactiviteiten het hele bos grondig beschadigd zou worden.
Natuurpunt M.O.Lennik heeft daarop zelf een aannemer gezocht die bereid was om de bomen er zo zorgvuldig mogelijk uit te halen. Uiteraard heeft een zorgzamere werkmethode ook wel zijn prijs. In het slechtste geval kan dit tot 60 à 70 % opbrengstderving betekenen. De aannemer moet zich dan wel verbinden om zo weinig mogelijk schade toe te brengen.
Bramen
Spijts alle voorzorgen kan echter niet gezegd worden dat het bos onmiddellijk na de kap waardevoller is. Voor een degelijk ecologisch herstel is tijd en inzet nodig. Aangezien een gezond bos meestal voldoende potenties heeft om zich zelf te herstellen, werd in dit geval eerst gekeken waar het bos zelf naartoe wilde. Gedurende enkele jaren kregen zaailingen van bomen die spontaan opschoten de tijd om uit te groeien. Dat bleken vooral grauwe els, boswilg en hier en daar een hazelaar te zijn. Omdat er in de buurt ook wat eiken staan, had Natuurpunt M.O.Lennik er vrij snel ook al een twintigtal jonge eiken in gepland. Na een aantal jaar waren de eiken en de spontaan opgeschoten bomen al flink gegroeid en begon het terrein er al weer bos uit te zien, maar ook bramen hadden geprofiteerd van de vrij gekomen plaats. Niet dat bramen geen ecologische waarde hebben maar te veel is te veel. Overigens waren er plekken in het bos waarvan Natuurpunt M.O.Lennik vond dat er toch wel iets te weinig spontane verjonging was.
Jonge boompjes
Daarom werd in 2021 beslist om 210 jonge boompjes aan te kopen (lijsterbes, wilde kers en haagbeuk) om waar nodig in het bos in te planten. Uiteraard moest er eerst ook gesnoeid worden in de braambestanden. Samen met de eiken en de spontaan opgeschoten bomen kan er op die manier een zeer gevarieerd bos ontstaan met een veel grotere ecologische waarde dan voorheen met de Canadapopulieren.
Hulp
Voor het planten van de boompjes kwam er hulp van de tuinbouwschool Coovi en van het Centrum voor Volwassen Onderwijs CVO-Brussel. De 6 leerlingen van het hoger secundair van Coovi en de groep volwassenen die binnen het CVO opleiding volgen voor tuinaanleg en natuurbeheer, waren zeer degelijk begeleid en goed uitgerust met bosmaaier om de te beplanten zones braamvrij te maken, en grondboor om de plantgaten te boren.
Een groot deel van de bramen is nu gemaaid. Alle boompjes zijn geplant en kregen een roodwit lintje om, zodat ze goed opvallen met het oog op latere vrijstelling.
Daarnaast werd ook aan terreinbeheer gedaan. Door de kapwerkzaamheden was er een poel zo goed als verdwenen en op soms zeer ongelukkige plekken waren grote plassen ontstaan. Te ondiep om van poelen te spreken maar vervelend om door te waden. Dat inspireerde de mensen van het CVO om een mooie poel aan te leggen en er het water van de plassen naartoe te leiden.
Natuurpunt M.O.Lennik is zeer tevreden van het resultaat en hoopt dat de samenwerking met Coovi en CVO-Brussel een permanent karakter mag krijgen. Die samenwerking heeft ongetwijfeld voordelen voor beide partijen. Voor Natuurpunt M.O.Lennk wordt er beheerswerk geleverd en de scholen krijgen ruime mogelijkheden om hun leerlingen praktijkondervinding te laten opdoen.
Ingezonden foto's