Op zondag 28 januari 2024 vond de 642ste Pauwelviering plaats in Galmaarden - voornamelijk in het gehucht Sint-Paulus. Vooraf was er op zondagochtend in de Pauwelkapel, de Heilige Pauwelmis waar de stoelen op de eerste rijen werden gereserveerd voor de Pauwelbende, de Kinderpauwelbende, het schepencollege en enkele genodigden.
Vooraan aan de voet van het altaar lagen in jutezakken de te wijden Pauwelbroodjes samen met de Koezenschaar en de sabels. De vlaggen tegen de kapelmuur geplaatst. Pauwel Jorrit De Borre en Kinderpauwel Victor Massaer verwelkomden de Pauwelvierders. De lezing werd gelezen, de voorbeden gedaan. Op het einde van de Pauwelmis legde pastoor Kris Meskens zijn hand op Pauwel’s - en Kinderpauwel’s hoofd, werden ze gezegend alsook de Pauwelbroodjes en gefeliciteerd met hun aanstelling. Het Pauwellied werd gezongen vooraleer ze de kapel verlieten.
Na het vervolg van de geplogenheden zoals de receptie aan het Pauwellokaal, felicitaties en dank door de burgemeester aan de Pauwelbende, Kinderpauwelbende, Sint-Paulusgilde, medewerkers, enz…, de uitreiking erediploma van de gemeente aan Pauwel en Kinderpauwel en een dankwoord vanwege de Pauwel en de Sint-Paulusgilde aan de bendeleden, de ouders en medewerkers en zich allen samen hebben versterkt met een middagmaal, kon de start van de Pauwelstoet aanvangen.
De Pauwelstoet
De stoet werd gevormd aan de grens van het gehucht, ter hoogte van de Geraardsbergsestraat. Zoals gebruikelijk bij een grote Pauwelbende trokken ze allen op een paard naar de Pauwelhoeve samen met de jachthoornblazers, de fanfare en andere deelnemende groepen in traditionele kledij.
De grote Pauwelbende, Kinderpauwelbende, genodigden en alle Pauwelvierders werden verwelkomd door de eigenaar van de Pauwelhoeve Jan Couck, vervolgens was er een dankwoord door burgemeester Ludo Persoons.
In de Pauwelkamer werd na nog een woordje van de eigenaar en de burgemeester, het Pauwellied gezongen met sabel omhoog en gericht naar de pauwelhoed, het Gulden Pauwelboek werd gehandtekend en een glaasje jenever kon traditioneel ook niet ontbreken.
Eens terug naar buiten werd er hulde gebracht aan André Marchand, de oudste Pauwel anno 1959 (zie foto) en aan Bart De Borre, de papa van de huidige Pauwel Jorrit. Bart was Pauwel 25 jaar geleden. Vervolgens werd op de binnenkoer van de Pauwelhoeve het Pauwelpaard het stropeerd opgelegd en het meel bestrooid. Eerst werden de hoofdjes van de Kinderpauwelbende met bloem bestrooid en daarna kwam de grote Pauwelbende aan de beurt. Elke apostel riep zijn naam en familienaam.
De Kinderpauwel reed eerst driemaal rond en zaaide er de eerste Pauwelcaramellen en vertrok naar de kapel waarna dan de Pauwel driemaal zijn toer in de binnenkoer rond de hoeve reed en Pauwelbroodjes zaaide.
Blijvend zaaien reed hij over de velden naar de H. Paulusbron (ook wel den Borre genoemd) aan het Galmaardenbos waar het drenken van het paard in de bron, Pauwelbroodjes toevoegen, vreugdeschoten afvuren en beurtelings muziek van de jachthoornblazers en de fanfare plaatsvonden.
Aan de kapel werd door de Kinderpauwelbende de eerste strofe van het Pauwellied gezongen, de Kinderpauwel Victor reed rond de kapel en zaaide er zijn Pauwelcaramellen waaronder de gouden, zilveren en bronzen caramel. De gelukkige vinders maakten zich bekend in de Pauwelkapel waar ze ‘s avonds rond 18u30 werden uitgenodigd op het feestadres om hun prijs op te halen.
‘Klingel, klokje !
Hoort het klokje :
Pauwel is terug in ‘t land !
Onze vadren
Zagen nadren
Witte-Pauwel’s
Zaaiend hand.’
Het klokje van de Pauwelkapel werd ingeluid om de komst van de Pauwel aan te kondigen. Dan las de Pauwel het tweede deel van de Pauwelkeure en zongen ze allen de vijf strofen van het Pauwellied …”met zijnen schonen zijden hoed!” (alweer de sabels omhoog en gericht naar de Pauwelhoed). De Pauwel zaaide de Pauwelbroodjes waaronder de gouden, zilveren en bronzen broodje. Ook de gelukkige vinders werden uitgenodigd aan het feestadres.
Na het zaaien werd de burgemeestersjerp door Pauwel en Kinderpauwel terug aan de Burgemeester gegeven. Dit betekende het einde van de symbolische macht over de gemeente.
De grote Pauwelbende vertrok via de Paulusbaan en zaaide nog onderweg onder muzikale begeleiding van de fanfare die het Belgisch Volkslied, de Vlaamse Leeuw en de Europese Hymne speelde.
Het feest werd verdergezet op het gehucht. Alle Pauwelvierders waren welkom om het feest van Paulus’ Bekering en het einde van de pestepidemie in 1382 op het gehucht en in de gemeente in dankbare vrolijkheid te herdenken. Er was alom vreugde.
PLOOJK!
Dat woord en groet ‘Pluik’ bestaat nergens, ook in geen enkel woordenboek noch in een andere taal; iets uniek, van Galmaarden alleen. Een zegekreet die ieder jaar op Pauwelsdag herleeft.
Foto’s en video: ©Chris Noerens