Vlaams gewest beschermt archeologische site van de Romeinse vicus van Kester

GOOIK - Er loopt momenteel een openbaar onderzoek naar aanleiding van de voorlopige bescherming als archeologische site van de Romeinse vicus van Kester. Dat wil zeggen dat de voorlopige bescherming al een feit is, maar pas definitief kan worden na het openbaar onderzoek en de afweging van de bezwaren. De consequenties van de voorlopige bescherming zijn zolang de procedure loopt wel dezelfde als die van de definitieve bescherming.

Op 25 mei 2016 ondertekende de Vlaamse minister bevoegd voor onroerend erfgoed, het besluit tot voorlopige bescherming als archeologische site van de Romeinse vicus van Kester.

 Veel sporen gevonden

In Kester zijn al regelmatig sporen gevonden van een Romeinse vicus. Die zou volgens kleinschalig onderzoek stammen uit de periode tussen de 1e en de 3e eeuw. Deze Romeinse vicus was gelegen langs de belangrijke heerweg Asse-Bavay. Mogelijk ging het hier om een castrum (met dit Latijnse woord wordt de naam Kester ook in verband gebracht), maar daarover zouden opgravingen uitsluitsel moeten geven.

Regelmatig worden er gebruiksvoorwerpen en sieraden naar boven gehaald bij bouwwerken of landbouwactiviteiten. Tijdens opgravingen aan de Sint-Jozefkapel in 1956 werden restanten van muren opgegraven. Een uitgebreider geofysisch onderzoek in 2013 en 2014 bracht sporen aan het licht van vicushuizen, die met hun korte kanten aansloten bij de twee Romeinse wegen, evenals van een vermoedelijk heiligdom. Een ommuring en een verharde oppervlakte zou daar op kunnen wijzen. In 1956 werden er beeldjes van vruchtbaarheidsgodinnen en een bronzen beeldje van vermoedelijk Mercurius gevonden, die ook verwijzen naar een heiligdom. Dat heiligdom situeert zich ten Noorden van de site van het nieuwe politiehuis.

De bescherming dringt zich op omdat er wordt vermoed dat de vicus van Kester veel belangrijker was, daar ooit gedacht zodat later wetenschappelijk onderzoek mogelijk moet blijven. Bovendien kan de aanwezigheid van de vicus een nieuwe belangrijke toeristische troef worden.

Archeologienota

Een belangrijkste consequentie in Kester is dat bouwers een archeologienota zullen moeten toevoegen aan hun stedenbouwkundige vergunningsaanvraag. Die nota moet opgemaakt worden door een erkend archeoloog, die bevoegd is om zo'n archeologienota op te maken, en wordt betaald door de bouwheer. Bijna steeds zal een vooronderzoek moeten plaatsvinden, voorafgaand aan de stedenbouwkundige aanvraag, teneinde de archeoloog toe te laten de archeologiewaarde van het perceel te bepalen, en om eventueel uitgebreider archeologisch onderzoek of opgravingen op te kunnen leggen in de archeologienota, of om beschermingsmaatregelen op te leggen die dus van invloed kunnen zijn op het bouwproject. De kosten van een deelse of volledige (verplichte) opgraving zijn ook ten laste van de bouwheer, maar er is voor een 'kleine' bouwheer (die een gezinswoning bouwt bijvoorbeeld, dus geen projectontwikkelaar of verkavelaar) een premie die een groot deel van de kosten dekt.

Werken die niet vergunningsplichtig zijn, zoals landbouw of een badkamer installeren in bestaande woning, of geen impact hebben op de bodem (zoals een dak vervangen of nieuwe raamopeningen maken) vallen niet onder de archeologienota.

Landbouw

De site van de Kesterse vicus strekt zich uit langs beide kanten van de Edngsesteenweg. Te diepe bodembewerking kan restanten van Romeinse bouwwerken beschadigen. Wellicht wordt er aan landbouwers opgelegd om niet dieper dan 30 centimeter te ploegen. De ruilverkaveling biedt de mogelijkheid om archeologisch interessante akkers om te zetten in grasvelden om de ondergrond te vrijwaren.

Infomoment

Het openbaar onderzoek laat de gemeente Gooik toe een infomoment te organiseren. Daarover is nog er geen beslissing genomen. De gemeente Gooik heeft alvast geen advies gegeven in verband met de voorlopige klassering. “We konden moeilijk een advies formuleren omdat er op dat moment te veel onduidelijkheden waren voor ons. We gaan de mensen van Onroerend Erfgoed dringend uitnodigen op het schepencollege om ons goed te informeren over de gevolgen van deze bescherming”, zegt burgemeester Michel Doomst.  “We vragen al drie jaar aan Onroerend Erfgoed welke delen van de gemeente beschermd zijn maar krijgen daar geen antwoord op. Er bestaan kaarten maar wij mogen die als gemeente niet in zien. We zouden die kaarten kunnen gebruiken om bouwheren te waarschuwen. Zo werden wij bij een nieuwbouw van een woning langs de Edingsesteenweg op de vingers getikt. Er werden heel wat voorwerpen uit de Romeinse tijd gevonden terwijl wij niet op de hoogte waren.”

Politiehuis

Wellicht is de bouw van het nieuwe politiehuis het eerste dossier dat zal moeten rekening houden met de beschermingsregels. Het politiehuis komt ten zuiden van het vermoedelijke heiligdom te liggen. (Foto onderaan geeft een beeld van het magnetometrisch onderzoek in de omgeving van de bouwplaats van de politiepost.)

Het openbaar onderzoek sluit op 01 augustus 2016.

Het besluit tot voorlopige bescherming en het beschermingsdossier liggen ter inzage op het gemeentehuis bij de dienst Wonen en Omgeving, Koekoekstraat 2 – 1755 Gooik en het Agentschap Onroerend Erfgoed, Koning Albert II Laan 19, bus 5 – 1210 Brussel. Opmerkingen en bezwaren kunnen ingediend worden bij het gemeentebestuur Gooik, dienst Wonen en Omgeving, Koekoekstraat 2 – 1755 Gooik.

Zie ook:

-http://www.persinfo.org/2013/09/02/amateurarcheoloog-vindt-romeinse-woning-langs-edingsesteenweg

-http://www.heemkunde-gooik.be/images%5Cabook/books%5CThesis%20vicus%20Kester.pdf

- http://www.vlaamsbrabant.be/binaries/publicatie-archeologie-2014_tcm5-104560.pdf


Nieuws melden Adverteren op Persinfo?