De Valier, voorziening voor volwassen personen met een handicap te Liedekerke, realiseerde een vervangingsnieuwbouw voor 2 bestaande gebouwen. Een nieuwbouw voor een Dagcentrum, residentiële opvang voor 20 bewoners met een aangeboren handicap en kantoorgebouwen voor de algemene diensten. De officiële opening vond vrijdag plaats en dit in combinatie met een tentoonstelling gedurende het hele weekend.
Het bouwproject. Waarom bouwt De Valier?
Directeur Kathleen Straetmans: “Als je een goede ondersteuning wil bieden, heb je degelijke en goed georganiseerde infrastructuur nodig. Een huis moet afgestemd zijn op de zorgnoden, anders ontstaan er frustraties en dit zowel bij gebruikers, medewerkers en netwerk. En als we de infrastructuur van De Valier evalueerden, kwamen we tot drie vaststellingen Ten eerste is het Dagcentrum Eygen gelegen aan de Kleemputtenstraat een lang smal gebouw waarbij de vrije ruimtes en bewegingsvrijheid voor rolstoelgebruikers beperkt is. In en uitladen van bezoekers van het Dagcentrum gebeurt op een drukke straat, we hebben geen eigen privéparking. De realiteit is dat de zorgnoden en het aantal rolstoelgebruikers, stijgende is, waardoor ruimte meer dan ooit ontbreekt. Alsook is er altijd een bus-verplaatsing nodig om samen te werken met de residentiele woning, Huis Eygen.
Ten tweede was Valier 1, of de individuele kamers van de zusters, toen we gestart zijn, vooruitstrevend. Personen met een handicap sliepen de periode ervoor immers op slaapzalen. Echter nu bieden deze kamers te weinig ruimte en kunnen we deze onmogelijk aanpassen aan de zorgnoden van onze huidige en toekomstige bewoners.
Tenslotte raakte onze site aan de Verlorenkoststraat, door de groei van De Valier, overbevolkt. De Algemene Diensten namen in aantal toe en palmden ruimtes van de bewoners in. Alsook hebben we te weinig opslagruimtes.
Deze drie problemen konden we onmogelijk oplossen zonder de realisatie van een nieuwbouw. Op zoek dus naar een voldoende grote bouwgrond want het bouwprogramma is drieledig: een nieuwbouw voor Dagcentrum Eygen, Valier 1 en een plaats voor de algemene diensten waardoor er opnieuw ruimte vrij komt voor de bewoners op de site aan de Verlorenkoststraat.
De OCMW-grond gelegen aan de Schapenstraat, was omwille van de mogelijkheden tot samenwerken met Huis Eygen, een uiterst geschikte plaats. Dankzij de goede samenwerking met de gemeente en het OCMW van Liedekerke, met name Roel Guldemont, Marc Mertens en Luc Wynant, alsook twee buren die hun eigendom wouden verkopen, konden wij dit bouwproject realiseren.”
Op zoek naar een ontwerp.
“Er werd een wedstrijd voor architecten uitgeschreven. Uit 12 inschrijvingen hebben we het ontwerp van LAVA Architecten gekozen omdat zij als enige inschrijvers onze visie en onze waarden vertaalden in een mooi concept. Geen blok van een gebouw in de hoogte, maar wel alles bestemd voor de gebruikers op het gelijkvloers. Zo kunnen zij wonen in een dorp met huisjes. Natuur – voelen – licht – lucht – ruimte gevend – verbinding met groen en tuin – integratie van de kamers met de leefgroepen. Rust gevend.”
De kantoren op de eerste verdieping en ruimte voor de technische dienst op -1, zorgen ervoor dat alle onderdelen samen één geheel vormen. En dit met een polyvalente ruimte als ontmoetingsplaats voor heel De Valier, zijn buren en bewoners van Liedekerke.
De drie functies (Dagcentrum, Valier 1 en Algemene Diensten) en het bestaande gebouw zijn gescheiden van elkaar maar zijn onderling verbonden. De infrastructuur zorgt voor ontmoeting en verbinding.
Hernieuwbare energiebronnen zijn aanwezig in het ontwerp. Er wordt ingezet op isolatie om de verwarmings- en koelbehoefte van het gebouw te beperken. Actieve zonnewering voorkomt extra opwarming. De gelijkvloerse verdieping, heeft een groen dak. Dit voorkomt extra warmteverliezen en zorgt voor buffering van warmte en regenwater.
“De gemeente Liedekerke leverde ons een bouwvergunning af. Dank aan het volledige gemeente bestuur met grote dank aan burgemeester Steven Van Linthout en Schepen van welzijn Rita Triest, die geloven in onze organisatie en hun steun doet ons daadwerkelijk goed. Dankzij hoofdaannemer Wycor uit Wetteren werd de tekening omgezet naar werkelijkheid. Het is echt geworden zoals op papier getekend.”
Een stukje geschiedenis:
De Valier, een initiatief van de oudervereniging vzw Gehandicaptenzorg Pajottenland, onder leiding van Els Van Saene, is ontstaan omdat ouders van volwassenen met een mentale of meervoudige handicap, een thuis wilden voor hun kind vanaf de dag dat zij er niet meer voor zouden kunnen voor zorgen.
Vzw Gehandicaptenzorg Pajottenland koos voor wat prioritair was in de regio: de oprichting van een thuis aangepast aan de handicap en volledig op maat van de ondersteuningsvraag.
Een plaats werd gezocht en het werd gevonden in Liedekerke. Dankzij pastoor Van Linthout zaliger en de Zusters van Sint-Pieters-Leeuw.
Er werd gekozen voor de naam De Valier, “Valier”, zo heet de plaats op het kadaster waar Valier 1 gevestigd is. De plaats was ooit een moeras, met veel valeriaan, vandaar de naam Valier en de waterlelie als embleem.
En zo geschiedde: Op 25 juni 1977 wordt Valier 1 geopend voor 10 bewoners, in de pastorie en noodkerkje van Muilen.
Op 1 oktober 1980 wordt de tweede fase geopend, en de 20 bewoners wonen vanaf dat moment samen in twee leefgroepen.
En zo groeide De Valier, met kleinschalige woonvormen, geïntegreerd in de lokale woon- en leefgemeenschap van Liedekerke, verder uit. Valier 2, Valier 3 en Valier 4. De Valier biedt de dag van vandaag woonondersteuning aan 61 personen met een aangeboren handicap.
De Valier werd pas in 19 85 een vzw. Gezien de groei van dit project werd in ‘85 beslist de realisatie realisaties te ontkoppelen van vzw Gehandicaptenzorg Pajottenland en werd De Valier vzw opgericht. Vzw Gehandicaptenzorg Pajottenland werd later ontbonden.
In de jaren ’90 werd ook de nood aan ondersteuning voor personen met een Niet-aangeboren hersenletsel voelbaar in de regio. De Valier wou hierop ook een antwoord bieden.
Vzw De Valier startte daarom in 19 90 een dagcentrum op voor volwassen personen met een Niet-Aangeboren hersenletsel. De nieuwe doelgroep kreeg de naam Eygen. Eygen met Ypsilon, ook een naam op het kadaster te Liedekerke.
Het Dagcentrum Eygen, gestart met 4 plaatsen, groeide uit naar de huidige 14 voltijdse plaatsen. En dit steeds op verschillende locatie. Van de Kleemputtenstraat naar de Peehoopstraat, naar de Verlorenkoststraat en terug naar de Kleemputtenstraat. Niemand in De Valier is meer verhuisd dan het Dagcentrum.
In 2001 werd Huis Eygen geopend als residentieel verblijf voor personen met een niet-aangeboren hersenletsel. De opvangcapaciteit van Huis Eygen groeide uit naar 16 bewoners.
Zo biedt De Valier aan 100 gebruikers woonondersteuning, dagondersteuning, kortopvang, ambulante begeleiding, en staan we open voor ieders vraag naar ondersteuning.
De Valier werd opgericht met de doelstelling: een huis dat een thuis wil zijn. Daar waar zinvol, verrijkend en creatief, gewerkt en geleefd wordt, met respect voor het eigen levensritme en respect voor de eigen zijnswijze, en dit geïntegreerd in Liedekerke.
Een warme thuis bieden, persoonsgerichte dagbesteding, laagdrempelig-dichtbij, in dialoog en verbinding; ORO Onvoorwaardelijk, Respectvol Ondersteunen, dat is waar wij, onze professionele en vrijwillige medewerkers, 24 uur op 24 uur, hard en met heel veel goesting en passie, voor werken.
Zorg dragen vanuit evenwaardigheid, vanuit verbinding is waar we al die jaren voor staan. Deze waarden zitten vervat in het kunstwerk de Zorgdrager van kunstenaar Michel Janssens, centraal op het domein ingepland.
Het hele weekend: zaterdag en zondag van 10 uur tot 18 uur Open deur en Tentoonstelling
Foto's Marcuss