Opgewekt Pajottenland wil tegen 2040 van het Pajottenland een volledige energieneutrale en klimaatadaptieve regio maken. Na een succesvolle eerste fase van het project, Opgewekt Pajottenland 1.0 van 2018 tot 2021, is het nu tijd voor Opgewekt Pajottenland 2.0 om concrete stappen te zetten naar projecten op het terrein zelf.
Het ultieme doel van het strategisch project is om tegen 2040 alle benodigde energie lokaal op te wekken uit hernieuwbare bronnen, zoals zonne-energie, windenergie en biomassa. De visie van het project is om vooral te focussen op zonne-energie en minder op windenergie. Dit doen ze omdat windmolens minder passen in het landschap, maar dit betekent niet dat windenergie wordt uitgesloten. De bedoeling is om op de meer dynamische randen zoals Sint-Pieters-Leeuw, Halle en Liedekerke wel windmolens te plaatsen. In het centrum van het pajottenland zijn zonnepanelen en biomassa wel een optie.
“Hoewel het duidelijk is dat we onze ambitie om volledig energieneutraal te zijn tegen 2040 waarschijnlijk niet volledig zullen realiseren, geloven we wel dat we in die eerste drie jaar belangrijke stappen kunnen zetten. Het is een gezamenlijke inspanning waarbij de gemeente, bedrijven, landbouwers, netbeheerders, intercommunales en coöperaties een cruciale rol spelen. Onze taak is om deze actoren samen te brengen, hen te helpen bij het oplossen van uitdagingen en hen te ondersteunen. We streven ernaar om installaties te realiseren met middelen uit de eigen streek” vertelt Frank Nevens, projectcoördinator van Opgewekt Pajottenland.
Bescherming tegen klimaatverandering
“Het energieverhaal heeft voornamelijk te maken met het bredere context van klimaatverandering. Aan de ene kant moeten we de klimaatverandering tegengaan door ons energiesysteem, dat momenteel voornamelijk afhankelijk is van fossiele brandstoffen zoals olie en gas, om te vormen naar een systeem dat gebaseerd is op hernieuwbare energie. Dit wordt mitigatie genoemd, waarbij we proberen de klimaatverandering te verminderen. Aan de andere kant moeten we erkennen dat klimaatverandering al gaande is en dat we ons moeten aanpassen. Hoewel we het op korte termijn misschien niet volledig kunnen stoppen, kunnen we de effecten ervan wel verzachten en ons aanpassingsvermogen vergroten” gaat Nevens verder.
Hiervoor zullen we dus voorzichtiger en slimmer moeten omgaan met ons watergebruik en beter leren omgaan met droogte en hitte. Door voldoende groen en water in de bebouwde kom te hebben, kan de regio zich beter verdedigen tegen de impact van de klimaatverandering. Er zal dus ook aandacht worden besteed aan het herstellen van water en natuurlijke habitats. Het Groene Hoefijzer in Lennik is hier een voorbeeld van. De combinatie van water en groen zal belangrijke buffers creëren die ons veerkrachtig maken tegen klimaatverandering.
Bevolking betrekken
Opgewekt Pajottenland wil ook via de bevolking veranderingen teweeg brengen. Nevens vertelt: “ We werken momenteel aan een initiatief dat nog vorm moet krijgen, een soort klimaatraad of klimaatwerkgroep, hoewel we nog niet precies weten hoe we het gaan noemen. Onze uitdaging is om mensen in de verschillende gemeenten te vinden die goede ideeën hebben en betrokken zijn. We willen weten hoe we deze mensen kunnen samenbrengen en mobiliseren om samen iets te doen. We willen de bevolking niet alleen betrekken wanneer het gaat over ernstige problemen, maar hun ook betrekken bij initiatieven. Deze mensen hoeven de projecten zelf niet uit te voeren, maar kunnen wel aangeven wat ze graag in hun dorp of gemeente willen zien gebeuren. Vervolgens proberen wij te kijken wie we daarvoor nodig hebben en waar we mogelijk de benodigde financiële middelen kunnen vinden om dit te ondersteunen, misschien zelfs volledig te bekostigen”.