REGIO – Er bestaan in Vlaanderen 2.229 samenwerkingsverbanden waarin gemeenten, provincies en het Vlaams Gewest betrokken zijn. Dat zijn gemiddeld 68 structuren per gemeente. Een regioscreening geeft een zicht op deze “bestuurlijke verrommeling”.
Een wirwar van structuren, overlegorganen en samenwerkingsverbanden, 2229 om precies te zijn, opgericht door zowel de Vlaamse overheid, de provincies als de gemeenten, leidt er toe dat we de bomen door het bos niet meer zien. Die ‘bestuurlijke verrommeling’ wil Vlaams minister van Binnenlands Bestuur Geert Bourgeois aanpakken met zijn witboek Interne Staatshervorming. Tot nu was er geen overkoepelend overzicht van al deze intermediaire structuren. Regioscreening biedt daartoe de oplossing. Een eerste fase van die regioscreening is nu afgerond: de inventarisatie, waarbij zoveel mogelijk structuren en gebiedsafbakeningen zijn opgelijst. Die interessante resultaten maakte de minister vandaag bekend.
“Wat voor structuren zijn er allemaal, hoe ziet het intermediaire niveau er in grote lijnen uit, zijn er groepen van gemeenten te onderscheiden die meer met elkaar samenwerken dan met anderen? Dat zijn vragen waarop we in dit eerste rapport een antwoord op krijgen,” aldus minister Bourgeois. “Dit rapport is een objectieve beschrijving van dit intermediaire niveau, en is de basis voor de verdere stappen in regioscreening: evalueren en formuleren van beleidsaanbevelingen en – acties.”
Belangrijke conclusies
In totaal zijn 2229 samenwerkingsverbanden opgelijst in de databank, gemiddeld gaat het om 68 structuren per gemeente.
Er is een spectaculaire stijging van het aantal structuren sinds 2000. Enerzijds gaat het om kleinschalige samenwerkingsverbanden tussen gemeenten, anderzijds gaat het om structuren die vanuit de Vlaamse overheid zijn opgezet. Deze samenwerkingsverbanden duiden op een nood aan schaalvergroting en meer expertise, zodat gemeenten op een meer slagkrachtige manier kunnen samenwerken.
Er zijn een aantal duidelijke clusters van samenwerking te onderscheiden. Gemeenten die gaan samenwerken doen dit voor een aantal zaken (woonbeleid, archeologie, sport, cultuur, …), en steeds in dezelfde groepjes.
Volgende stappen
Nu deze inventarisatie is afgerond zal alle informatie hierover online beschikbaar gesteld worden op de website van het Agentschap voor Binnenlands Bestuur. Het gaat hierbij om de databank zelf, een lijst per gemeente met samenwerkingsverbanden waaraan de gemeente participeert, het rapport van deze analyse. Vervolgens gaat de evaluatiefase van start waarbij de lokale besturen aan de slag kunnen met deze gegevens, zodat ze hun deelname aan samenwerkingsverbanden kunnen evalueren. Vanuit het Agentschap Binnenlands Bestuur zal het rapport afgetoetst worden met een reeks van stakeholders, zoals de VVSG, VVP, het Expertisecentrum Gemeentesecretarissen, UNIZO, VOKA, Vlabest, enz. Tenslotte zal aan de gouverneurs de opdracht gegeven worden om vanaf 2013 in elke provincie een traject op te starten met de lokale besturen, zodat de resultaten van deze inventaris per regio afgetoetst, besproken en geëvalueerd worden. Op basis van dit alles zullen dan beleidsmaatregelen en – acties geformuleerd worden.
De databank en het volledige rapport zijn te vinden op de website van het Agentschap Binnenlands Bestuur: http://binnenland.vlaanderen.be/.