Liedekerke en Beringen mogen in 2023 de titel Bijenvriendelijkste Gemeente van Vlaanderen dragen. Week van de Bij, een initiatief van het Vlaams Departement Omgeving, reikte vandaag voor de achtste keer de award uit. Dat gebeurde op de finaledag van de Openbaargroen Awards in Diksmuide, een van de laureaten van vorig jaar. De winnaars werden gekozen uit 79 kandidaten.
Liedekerke, in Vlaams-Brabant, won in de categorie minder dan 40 000 inwoners. De gemeente brengt haar bijen en bijenvriendelijke planten in kaart en onderneemt acties om meer wilde bijen aan te trekken. Een mooi voorbeeld van een degelijk bijenplan. Het Limburgse Beringen is laureaat in de categorie meer dan 40 000 inwoners. De stad stimuleert onder andere haar inwoners om hun tuinen bijenvriendelijk in te richten.
Voldoende habitats
Bestuivers zoals bijen zijn cruciaal voor mens en natuur. Zonder bijen geen groenten op ons bord of fruit in de fruitschaal. Ook wilde bloemen en planten hebben bijen nodig. Maar de bestuivers hebben het steeds moeilijker om te overleven en 80 procent leeft onder de grond. Hoe meer verharde oppervlakten er zijn, hoe meer dakloze bijen. Om de prijs van bijenvriendelijkste gemeente in de wacht te slepen, moeten kandidaten dan ook voldoende inspanningen leveren om meer natuur en habitats voor bijen te creëren. Dat kan onder meer door bijeninstallaties zoals insectenhotels, een bijenkast, of een zandhoop voor zandbijen. Ook communicatie met de burger is een belangrijk criterium. Maar cruciaal is ontharding: het vervangen van tegels door bijenvriendelijke planten. Ontharding was de afgelopen twee jaar dan ook het thema van de wedstrijd.
Kanarie in de kolenmijn
De Bijenvriendelijkste Gemeente wordt elk jaar georganiseerd door het Vlaams Departement Omgeving (Week van de Bij), samen met de Vereniging voor Openbaar Groen, en past in het Wilde Bestuiversplan van minister van Omgeving Zuhal Demir. Dat plan moet in de eerste plaats voor het behoud van de resterende populaties zorgen. Het versterken en beschermen van kleine landschapselementen in de open ruimte draagt daartoe bij. Minister Demir: “Bijen zijn de kanarie in de kolenmijn: ze houden ons een spiegel voor over hoe we omgaan met ruimte en hoe we beton en groen met elkaar afwisselen. Hoe minder groen, hoe minder bijen, hoe minder groenten en fruit op ons bord belanden. Daarom geven we vanuit Vlaanderen de bij een serieuze duw in de rug met het Bestuiversplan, maar de lokale besturen zullen nog een tandje moeten bijsteken. Liedekerke en Beringen zijn een voorbeeld van hoe een gemeente met een goed bijenactieplan haar steentje kan bijdragen om van Vlaanderen opnieuw een thuis te maken voor de bij.”
De jury van Week van de Bij bezocht alle gemeenten tijdens de zomermaanden om de projecten te beoordelen. Jaar na jaar neemt het aantal steden en gemeenten dat inspanningen levert voor de bij en de titel in de wacht wil slepen toe. In het startjaar 2015 waren 21 gemeenten kandidaat, drie jaar later al 50 en nu dus 79. Steden en gemeenten kunnen 3 labels krijgen: 1, 2 of 3 bijen. Hoe hoger het aantal bijen, hoe beter de stad of gemeente is voor bijen. Voor een 3-bijengemeente moet je een structureel bijenactieplan hebben.