Na enkele jaren van intensieve restauratie zal het historisch Kasteel van Gaasbeek op 1 juli 2023 eindelijk zijn deuren weer openen voor het publiek. Het kasteel heeft een grondige restauratie ondergaan om zijn oude glorie te herstellen. Ter gelegenheid van de heropening heeft het theatergezelschap FC Bergman een filmische expo genaamd 'Ne mobliez mie - Oefeningen in zelfbehoud' gecreëerd.
Het Kasteel van Gaasbeek heropent na enkele jaren van restauratie op 1 juli 2023. Deze heropening is 100 jaar na de dood van de melancholische markiezin die het kasteel schonk aan de Belgische staat. Markiezin Arconati Visconti erfde het Kasteel van Gaasbeek aan het einde van de negentiende eeuw. Haar huwelijk met de steenrijke Giammartino verhief haar van een eenvoudig burgermeisje tot een adellijke vrouw. Na het vroegtijdige overlijden van haar echtgenoot stak ze al haar energie in het omvormen van het kasteel tot een neo-renaissancistisch sprookjeskasteel.
Een figuur als inspiratiebron
Na haar dood ging het grootste deel van de inboedel naar musea zoals het Louvre en het Musée des Arts Décoratifs. Enkele glasplaten en foto’s gingen naar het Musée D’Orsay. Stef Aerts van FC Bergman vertelt over hoe deze foto’s de inspiratie werden van hun expositie: “toen we uitgenodigd werden door de vorige directeur Van Acker om iets te maken, vertelde hij ons dat het over alles kon gaan. Hij overstelpte ons met verhalen over het kasteel en over zijn bewoners en bewoonsters. Wij waren onmiddelijk gecharmeerd en geïnspireerd door de laatste bewoonster van het kasteel, Marie Peyrat. In het bijzonder kwam dat eigenlijk door een fotoreeks waarop de markiezin afgebeeld stond als een middeleeuws jongetje, en ze heeft die foto's op verschillende momenten in haar leven genomen".
“Er waren ook verschillende verhalen die over haar bleven hangen. Wanneer ze het kasteel schonk aan de Belgische staat, kwam een ambtenaar van de overheid voor de afhandeling naar het kasteel. Toen hij aanklopte deed een oude vrouw met uitgelopen schmink en een ridderkostuum de deur open. De verhalen en de foto’s maakte van haar zo’n intrigerend figuur die zoveel vragen opriepen. Waarom zou je zoiets doen? En vooral, waarom zou je zoveel tijd en moeite steken in iets wat eigenlijk niet bedoeld is om te delen met een publiek, iets wat je eigenlijk vooral voor jezelf maakt. Voor ons sprak dat een grote eenzaamheid uit, maar ook een grote vastberadenheid. Met die gedachte zijn wij zelf dan een beetje beginnen fantaseren” vervolgd Stef.
Van ridder tot monster
Marie Vinck speelt de verschillende personages in de vignettes. Ze gaat van ridder naar kwal tot monster die je alleen in horrorfilms ziet. Ze vertelt zelf over haar ervaring op de filmset: “Het was een superleuke ervaring, maar de draaiperiode was zo hectisch omdat ik ook zelf het project mee heb geproduceerd. Het is zo voorbij gevlogen dat ik het eigenlijk niet echt bewust heb meegemaakt doordat ik zo bezig was met het eindproduct. Toch heb ik wel erg genoten om al die hoedanigheden aan te nemen. Het was fysiek ook best stevig. Als heilig beeld heb ik heel de dag moeten stilstaan en voor een andere scène moest ik ronddraaien in een auto, het was fysiek dus wel een uitdaging.
Kasteel als houten podium
Het kasteel van Gaasbeek werd even getransformeerd tot filmset. Stef en Marie kijken enthousiast terug naar hun filmdagen. “Filmen op plaatsen met een rijke geschiedenis is altijd heel bijzonder. Het kasteel voelde als een sprookjewereld waar we even in mochten vertoeven. Anderzijds was het wel verre van evident omdat het natuurlijk historisch erfgoed is. We botsten heel de tijd op de grenzen van behoud en beheer zoals dat natuurlijk hoort. De praktische kant van de zaak maakte het niet altijd evident, maar deze plek blijft ons inspireren. Zelfs nu we terugkomen blijft het genieten elke keer dat we door de poort binnenwandelen” vertelt Stef.
“Het kasteel is ook een museum, om dan met een hele filmploeg te komen filmen voelde een beetje aan als een olifant in een porseleinwinkel. Hopelijk hebben we de restauratoren niet te veel gestoord, ik denk van niet" lacht Marie nog.
Info
De adembenemende expositie 'Ne mobliez mie - Oefeningen in zelfbehoud' zal vanaf 1 juli te bezichtigen zijn in het kasteel van Gaasbeek. Dit najaar zal FC Bergman een voorstelling rond de expo maken die eind november in première gaat.
