Remobilise, een onderzoeksproject van de VUB-onderzoeksgroep Mobilise, gefinancierd door Innoviris, het Brusselse agentschap voor technologie en innovatie, tekent vier scenario’s uit voor de Brusselse mobiliteit in 2050. De VUB-onderzoekers gebruikten daarvoor innovatieve participatieve onderzoeksmethoden.
"De toekomst ontwikkelt zich niet altijd zoals we verwachten”, zegt Sara Tori, doctoraatsonderzoeker bij Mobilise en een van de auteurs van het project. “Daar heeft de recente pandemie ons nogmaals op gewezen. We kunnen daarom niet vertrouwen op enkelvoudige visies, moeten rekening houden met meerdere pistes en ons voorbereiden op elke optie. Met onze scenario's kunnen we beter anticiperen en de veerkracht van onze steden verbeteren."
Gezondheidscrisis
"We wilden een breed scala aan mogelijkheden verkennen, dus hebben we een combinatie van participatieve methoden gebruikt om de scenario’s te ontwikkelen”, zegt Tori. Via enquêtes bij 51 deskundigen uit de mobiliteitssector zoals de STIB en TEC, de Haven van Brussel en de FOD Mobiliteit en Vervoer brachten ze een aantal onzekere variabelen in kaart, zoals de toekomstige populariteit van e-commerce of het gebruik van het openbaar vervoer. “Tijdens de gezondheidscrisis daalde het gebruik van het openbaar vervoer enorm”, aldus Tori. “We hielden voor ons onderzoek rekening met zowel een stijging als een daling in het gebruik van onder andere trein, tram en bus tegen 2050.”
Stakeholders
Uit de verwekte enquêtes kwamen vier mogelijke trajecten naar voren, die dan verder uitgediept werden in workshops. “Tijdens die workshops gaven 17 stakeholders, zoals het Netwerk Duurzame Mobiliteit, de Fietsersbond en Walk.Brussels hun visie over hoe zij denken dat de dagelijkse mobiliteit in Brussel er in 2050 uit zal zien", aldus Tori.
Al de input werd verwerkt in vier scenario’s die de dagelijkse routines weergeven van vier personages uit verschillende sociaal-demografische groepen. De personages verschillen in leeftijd, woonplaats, burgerlijke stand, aantal kinderen, beroep en inkomen. Een inwoner van Oudergem met een hoog inkomen en drie kinderen heeft andere noden dan een 18-jarige studente uit Sint-Gillis. Tijdens de workshops werden de deelnemers gevraagd om zich een dag in het leven van de personages in te beelden en daarbij na te denken over de mobiliteit van het personage.
Hyperloop
In scenario één, Verenigd Groot Brussel, neemt Antoine, 42 jaar en vader van drie kinderen, tijdens zijn lunchpauze de hyperloop trein naar Waterloo om aan sport te doen. De binnenstad is volgens dat scenario heel dicht bebouwd met weinig ruimte voor groen. De hyperloop trein haalt zeer hoge snelheden en brengt Antoine op een snelle en efficiënte manier naar zijn bestemming. In scenario twee, Maxi Vrijheid, maakt hij dan weer gebruik van de lokale fitness in een omgebouwd metrostation. Het openbaar vervoer wordt in dat scenario amper nog gebruikt door aanhoudende veiligheidsproblemen.
De publicatie van de scenario's is een belangrijke mijlpaal voor het Remobilise-project. In een volgende stap werkt Remobilise aan een portefeuille met beleidsmaatregelen om de uitdagingen in de scenario's aan te pakken. Eind 2024 wordt dan de Remobilise-softwaretool vrijgegeven. De tool zal beleidsacties genereren op basis van door de gebruiker gespecificeerde omstandigheden. Hiermee richten de onderzoekers zich rechtstreeks tot de beleidsmakers om het stedelijk mobiliteitsbeleid verder te ontwikkelen.
De vier scenario’s zijn te vinden op de website van Mobilise