De Boerenkrijg is een Zuid-Nederlandse boerenopstand uit 1798, gericht tegen de Franse bezetting. Op zaterdag 14 oktober 2023 en zondag 15 oktober 2023 wordt in Herne dit bloederig treffen herdacht met een boeiend en gevarieerd programma.
Een bloederig treffen in 1798 markeert de geschiedenis van het Kartuizerklooster in Herne. Jan Baptist Eeckhoudt (Herne, 16 januari 1744 - aldaar, 27 oktober 1798) was een Zuid-Nederlands verzetsstrijder, die vooral bekend werd tijdens de Boerenkrijg. Hij was aanvankelijk pachter en later ook schepen van Herne. Toen in 1798 de Boerenkrijg uitbrak werd hij leider van de opstandelingen in het kanton Herne. Hij sneuvelde echter tijdens de slag bij het kartuizerklooster van Herne, samen met nog honderden andere doden.
Aan het kartuizerklooster kan je nog steeds een arduinen steen aantreffen in de omheiningsmuur die daar aan herinnert. De steen vermeldt: “Ter herinnering aan de boerenkrijg. Wij hebben volgens ons geweten gehandeld".
"Ook voor mensen uit de hele regio is de herdenking belangrijk. Velen van de 300 waren afkomstig uit dorpen van het (latere) Pajottenland en de Denderstreek. In Liedekerke bv. (aan het klooster van Ter Muilen) werden 21 boerenkrijgers terechtgesteld", herinnert Maurits Van Liedekerke.
Agenda
Zaterdag 14 oktober om 19 uur: Academische zitting in de Sint-Petrus en Pauluskerk van Herne. Historische toelichting met muzikale intermezzo’s van het koor Guadicanto uit Geraardsbergen en kleine expo. Aansluitend een fakkeltocht naar kubus ‘Pieter’ voor het planten van een Vrijheidsboom.
Zondag 15 oktober: Misviering om 9u in de Sint Petrus en Pauluskerk Herne opgeluisterd door het Legato-koor. Doorlopend re-enactment op het Kaatsplein en expo in de kerk. Herbeleving van de geschiedenis: animatie voor jong en oud met drank/ en eetgelegenheid.
Deze herdenking is tot stand gekomen door initiatiefneemster Liesbeth Vandormael uit Sint-Pieters-Kapelle met de medewerking van Tineke Moonens, cultuurbeleidsverantwoordelijke en de gemeente Herne.
Geschiedenis
De Fransen bezetten in 1798 het katholieke Vlaanderen en namen maatregelen die hier niet op gejuich werden onthaald. Ze perkten de godsdienstvrijheid in, sloten kloosters en kerken en verjaagden de geestelijken. Plots werden ook mannen tussen 20 en 25 jaar verplicht vijf jaar dienst te nemen in het Franse leger waardoor fabrieken en boerderijen het zonder de werknemers moesten doen. Gezinen vielen zonder kostwinner.
In oktober 1798 kwamen vooral boerenzonen in opstand tegen de Franse bezetter. Ze verzamelden in groepen boerenkrijgers. In de nacht van 24 op 25 oktober luidden ze de noodklokken waardoor de Fransen naar Brussel vluchtten. Maar drie dagen later stonden er plots heel wat soldaten in Herne die de brigands insloten aan het Kartuizerklooster en hen onverbiddelijk neerschoten. Er volgde een waar bloedbad waarin een driehonderdtal jonge boeren uit Herne en omgeving het leven lieten. Onder hen de brigantenleider Jean-Baptist Eeckhoudt.
Bij de laatste herdenking van de Boerenkrijg in 1973 werd er een gedenkplaat aangebracht aan het Kartuizerklooster.
Foto’s: ©Chris Noerens