Gosjdieël roepen is een eeuwenoud gebruik uit Zuidwest-Pajottenland. In de voormiddag van oudejaarsdag 31 december trekken kinderen in Galmaarden, Tollembeek en Vollezele van huis tot huis om hun ‘Godsdeel’ te vragen. De kinderen zijn meestal tussen 6 en 12 jaar oud en worden Gosjdieëlers genoemd. Ze bellen aan en begroeten de bewoner met een vrolijke en luide ‘gosjdieël’. Als beloning geeft de bewoner de Gosjdieëlers enkele euro’s of eurocenten. Dat geld verzamelen de kinderen naar aloude gewoonte in een washandje.
De traditie gaat terug op een oude Christelijke gewoonte waarbij minderbedeelden rond Kerstmis en Nieuwjaar hun ‘Godsdeel’ gingen vragen bij alle huizen in de gemeente. De armen hoopten dat het vooruitzicht op het nieuwe jaar de gegoede burgers in een vrijgevige bui bracht. Gaandeweg namen kinderen het vragen om het Gosjdieël over.
In 2014 was de Gosjdieëltraditie echter bijna volledig verdwenen. De vereniging ErGoed Galmaarden-Tollembeek-Vollezele besloot toen om het gebruik nieuw leven in te blazen. Dankzij de inzet van de erfgoedvereniging neemt het aantal deelnemende kinderen jaar na jaar gestaag toe.
Luc Matthijs, één van de Ergoeders: “Bij het opstarten van onze facebookpagina ‘Ergoed Galmaarden’ in 2014, waar mensen verhalen en anekdoten en oude foto’s konden posten, kwam Gosjdieël ook ter sprake door mensen die in hun kindertijd zelf nog Gosjdieël gaan roepen zijn en hun spijt betuigden dat het niet meer bestond. Daarna werd er door erGoed beslist om te proberen om Gosjdieël nieuw leven in te blazen. En dat het een succes was, mag zeker gezegd worden, want verleden jaar telden we ongeveer 100 kinderen die Gosjdieël gaan roepen zijn.”
De dag van vandaag heeft Gosjdieël niets meer te maken met bedelen.
“Gosjdieël is zeer waardevol, omdat er kinderen bij betrokken zijn. Hierbij brengen en geven wij enkele waarden aan de kinderen: Beleefdheid ,dankbaarheid en respect”, gaat Luc verder.
INVENTARIS VLAANDEREN
In 2020 zijn de leden van erGoed met een aanvraagdossier begonnen om dit klein erfgoedproject op de Inventarislijst voor Immaterieel Cultureel erfgoed in Vlaanderen te krijgen. Een lijst waarbij alle Vlaamse erfgoedprojecten in de kijker worden gezet. Bij deze aanvraag werden de Ergoeders geholpen door mensen van de erfgoedcel Pajotteland, nu Zender genoemd en de dienst Cultuur, jeugd en media in Brussel. Hun dossier werd voor goedkeuring onderworpen aan een expertencommissie. Die heeft dan groen licht gegeven en sedert 1 januari 2021 pronkt Gosjdieël op de Inventarislijst Vlaanderen.
2023
Ook dit jaar verwachten de ErGoeders terug een talrijke opkomst van kinderen tussen 6 jaar en 12 jaar met hun volwassen begeleiders op zondag 31 december 2023. De Gosjdieëlers worden rond 12u verwacht op de binnenkoer van het GC Baljuwhuis voor iets lekkers en een groepsfoto.