De Vlaams minister voor omgeving selecteerde de Brabantse Wouden als één van de beloftevolle kandidaten Nationaal Park. De Brabantse Wouden namen hiermee de eerste horde op weg naar een officiële erkenning.
De Vlaamse regering gaat nog deze legislatuur een aantal nationale parken aanduiden. Zo’n Nationaal Park biedt een combinatie van topnatuur en unieke belevingen rond natuur, landschap en de streek voor bewoners en binnen- en buitenlandse bezoekers. Die nationale parken zullen uitgroeien tot een motor voor toeristisch-recreatieve ontwikkeling en bijkomende jobs en investeringen.
Gebieden met waardevolle natuur en een lokale gebiedscoalitie met ambitie en goesting konden zich het voorbije najaar kandidaat stellen door het indienen van een conceptnota.
Een gebiedscoalitie bestaande uit de provincie Vlaams-Brabant, het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB), de Vrienden van Heverleebos en Meerdaalwoud, de Koninklijke Schenking en de 12 betrokken gemeenten Beersel, Bertem, Bierbeek, Halle, Hoeilaart, Huldenberg, Kortenberg, Leuven, Linkebeek, Oud-Heverlee, Overijse en Tervuren, kandideerde met een dossier 'Brabantse Wouden' dat een onafhankelijke jury van experten kon overtuigen. Daarnaast is er ook het departement Omgeving als kernpartner betrokken bij dit project.
“We zijn blij dat Vlaams minister voor Omgeving Demir de Brabantse Wouden nu geselecteerd heeft als kandidaat voor de erkenning als Nationaal Park. Dit is voor onze provincie en voor de gebiedscoalitie een belangrijke genomen horde. Nu gaat de gebiedscoalitie werk maken van een masterplan en actieplan tegen eind 2022. Als in 2023 de officiële erkenning volgt, worden die plannen in uitvoering gebracht”, zegt Bart Nevens, gedeputeerde voor leefmilieu.
De jury vond het project van de Brabantse Wouden een sterk dossier. Het heeft internationale allure en goeie aanknopingspunten voor de unieke kwaliteiten van het gebied. Het geheel straalt ambitie uit en is overtuigend.
Nationaal Park Brabantse Wouden
Een Nationaal Park moet volgens de Vlaamse oproep een voldoende omvang, minstens 5.000 ha, hebben en voldoende aaneengesloten zijn om de aanwezige natuur duurzaam te kunnen in stand houden. De Brabantse Wouden voldoen hier met meer dan 10.000 ha natuurkern ruimschoots aan.
De natuurlijke ruggengraat van de Brabantse wouden bestaat uit het Zoniënwoud, Meerdaalwoud, de Dijle-, Laan- en IJsevallei en het Hallerbos.
Bart Meuleman, regiobeheerder bij ANB, gelooft in de wervende kracht van een Nationaal Park-statuut: "Door de bosuitbreidingsdoelstellingen van de Vlaamse Regering in deze regio te focussen op de missing links tussen deze gebieden kan een klimaatrobuuste structuur ontstaan die ecologisch en recreatief nog veel waardevoller is dan de som van de delen”.
Het gebied kent vandaag reeds tal van sterke troeven. De Brabantse Wouden omvatten bijvoorbeeld de grootste oppervlakte aan eeuwenoud bos in Vlaanderen met het daaraan gekoppelde rijke planten- en dierenleven.
Het gebied heeft door zijn uniek golvend reliëf ook een zeer hoge concentratie holle wegen met de daaraan verbonden zeldzame dieren, bomen en struiken.
Ook de uitzonderlijk hoge aantallen dikke bomen zijn een ecologische en recreatieve troef. Deze levende monumenten komen voor in de wouden, maar ook in kleinere bosjes en parken en hier en daar zelfs in de dorpskernen.
"Het statuut van Nationaal Park biedt ons een kwaliteitsvol kader om het levend erfgoed van ons domein voor de komende generaties duurzaam te conserveren. Tegelijk kunnen de huidige generaties volop genieten van de diversiteit aan levensvormen, die je er kan ontdekken", zegt Jan Smets, voorzitter van de Koninklijke Schenking.
De Brabantse Wouden hebben ook een uniek rivieren- en valleisysteem met als toppers de Dijle, IJse en Laan, die nog vrij meanderen doorheen graslanden en bossen.
"Als directeur van Regionaal Landschap Pajottenland & Zennevallei ben ik natuurlijk in de wolken over het nieuws dat zo veel van onze gemeenten mee opgenomen worden in de voorstellen voor landschapspark Boerenlandschap Pajottenland en nationaal park Brabantse Wouden", zegt Alwin Loeckx. "Op die manier kunnen we het unieke samenspel van natuur, landbouw, erfgoed, cultuur en toerisme op een nog intensere manier versterken. Het is heel fijn dat Vlaanderen ons landschap naar waarde schat en mee wil investeren in behoud, herstel en het duurzaam inrichten van het gebied.
Van alle kandidaten zal ongeveer de helft erkend worden dus we hopen natuurlijk dat Vlaanderen eind 2022 ook definitieve erkenning geeft aan onze landschappen. Het komende jaar gaan we dus stevig aan de slag om samen een masterplan met ook plaats voor klimaatacties en meer water in het landschap. Regionaal Landschap Pajottenland & Zennevallei is mede-trekker voor landschapspark Boerenlandschap Pajottenland en partner voor nationaal park Brabantse Wouden."