BEERSEL - Tijdens een inventarisatie voor het gemeentelijk bijenproject in Beersel door Natuurpunt werd de zeer zeldzame Groene zandbij aangetroffen. Het gaat om de tweede waarneming in België in minstens 20 jaar tijd. Bovendien gaat het voor het eerst om een relatief grote, duurzame populatie. Na gerichte zoektochten werd de soort nog op 2 andere locaties in de gemeente ontdekt.
De Groene zandbij is een 7 mm grote solitaire bij die haar naam te danken heeft aan de groenblauwe glans op het lichaam. Deze glans is echter enkel zichtbaar met de juiste lichtinval of met een goede loep. Voorts is het een weinig opvallende, spaarzaam behaarde soort en hebben de mannetjes een opvallende witte tekening op de kop.
Hellingen
Begroeide hellingen, bermen, taluds, boomgaarden en bosranden zijn de favoriete leefgebieden van de Groene zandbij. Van cruciaal belang is de aanwezigheid van grote hoeveelheden ereprijs, een plant uit de Weegbreefamilie met blauw-paarse bloemen. De Groene zandbij is namelijk gespecialiseerd in het verzamelen van het stuifmeel van ereprijs. Zonder ereprijs geen Groene zandbijen.
Ereprijs
Tijdens een inventarisatie voor het gemeentelijk bijenproject in Beersel werd de Groene zandbij een eerste keer ontdekt in de gemeente op 1 mei 2015. De soort werd toen ontdekt in de deelgemeente Dworp, in een schrale berm met aangrenzende weide. Zowel in de berm als in de weide waren grote hoeveelheden ereprijs te vinden. Na een eerdere vondst in 2008 in het Gentse, is dit nog maar de tweede zekere waarneming van de soort in ons land in minstens 20 jaar tijd. Wat de nieuwe waarneming uniek maakt, is dat het dit keer niet om een enkeling gaat, maar om een relatief grote, duurzame populatie van tientallen nestelende vrouwtjes.
Bijenproject
Met het bijenproject wil het gemeentebestuur van Beersel niet alleen weten hoe het gesteld is met de wilde bijen in de gemeente (inventarisatie door Natuurpunt), maar wil het ook op eigen terreinen maatregelen nemen voor het welzijn van de wilde bijen. Tegelijk wil het de bevolking sensibiliseren voor de solitaire bijen en zoveel mogelijk mensen informeren over wat ze praktisch kunnen doen om bijen te helpen. De opmaak van het gemeentelijk bijenplan gebeurt met subsidie van de provincie Vlaams-Brabant in functie van de ondersteuning voor de uitvoering van gemeentelijke natuurprojecten.
Maaibeheer
Verdere gerichte zoektochten in de gemeente brachten de daaropvolgende dagen nog 2 nieuwe vindplaatsen van de Groene zandbij aan het licht. Eén hiervan bevond zich op slechts enkele honderden meters van de eerste vindplaats en ook hier ging het om een duurzame populatie. De tweede bevond zich enkele kilometers verderop en betrof een enkeling. Het recent aangepaste maaibeheer op deze locatie zal de Groene zandbij er zeker ten goede komen. Gewone ereprijs verdwijnt immers in te hoog gras en dient een- tot (soms) tweemaal per jaar gemaaid te worden.
Wie zelf op zoek wil gaan naar de Groene zandbij, richt zich best op locaties met grote groeiplaatsen ereprijs. Tegelijkertijd kan je op die locaties je ogen openhouden voor de Ereprijszandbij en de Dwerglangsprietmot, nog twee insectensoorten die zeer sterk gebonden zijn aan ereprijs. Waarnemingen, liefst met foto, kunnen ingegeven worden op www.waarnemingen.be.
Meer over wilde bijen vind je hier: (http://www.natuurpunt.be/publicaties?combine=wilde+bijen)
Tekst: David De Grave en Jens D'Haeseleer, Natuurpunt
Foto: Henk Wallays (bijgevoegd)