Nu het schooljaar bijna terug van start gaat, roept Vias institute op om extra waakzaam te zijn in en rond de schooluren voor kwetsbare weggebruikers. Zelfs in het atypische jaar 2020 waren er 1.510 kinderen die op weg naar of terug van de school gewond geraakten in een verkeersongeval. Dat zijn er ongeveer 12 per schooldag. Toch blijft het belangrijk om kinderen te stimuleren om zelfstandig naar school te gaan. De laatste vakantiedagen zijn ideaal om het traject naar school al te oefenen en je kinderen voor te bereiden.
Nieuw schooljaar start: extra opgepast voor kwetsbare weggebruikers
Bij de start van het nieuwe schooljaar is het zaak voor alle weggebruikers om alert te zijn. Dat geldt zeker voor gemotoriseerd verkeer op momenten vlak voor- en na de schooltijd. Extra waakzaamheid is geboden in de schoolomgevingen. Probeer in de mate van het mogelijke schoolomgevingen vlak voor en na schooltijd te vermijden op je route.
Hou ook zeker voldoende afstand ten opzichte van fietsers als je hen inhaalt. Dit wil zeggen: minstens 1 meter binnen de bebouwde kom, 1,5 meter buiten de bebouwde kom. Ook het respecteren van de snelheidsregimes is essentieel: 30 km/u is er niet om je als automobilist te pesten. Het dient om de verkeersveiligheid van alle weggebruikers te garanderen.
Zelfstandig naar school? Zeker! Maar bereid je kind voor
Vaak vragen ouders zich af wat de leeftijd is waarop hun kind voor het eerst alleen naar school kan gaan. Dat hangt van een hele hoop factoren af, zoals de weg die je moet afleggen, de verkeersdrukte de maturiteit van het kind, zijn ervaring in het verkeer, etc. Studies tonen aan dat voor de leeftijd van 8 à 9 jaar kinderen niet in staat zijn om alle verkeerssituaties de baas te kunnen. Je mag je kind dus niet overschatten. Het is dus belangrijk dat je de route naar school goed bestudeerd en inoefent vooraleer je kind alleen op pad te sturen. Bekijk dus goed welke route het meest geschikt is om naar school te gaan. Dat is niet altijd de kortste route. Soms is een iets langere route met minder kruispunten of gevaarlijke punten meer geschikt als reisroute.
Het is wel belangrijk dat je vroeg of laat je je kind zelfstandig naar school laat gaan. Met de auto je kinderen blijven afzetten, zorgt niet alleen ervoor dat je kinderen niet zelfstandig zich in het verkeer leren verplaatsen, het vergroot ook het mogelijke conflict in de buurt van de scholen tussen gemotoriseerd verkeer en kwetsbare weggebruikers.
12 ongevallen per schooldag
2020 was door de gezondheidscrisis een bijzonder jaar. De scholen zijn gedurende verschillende maanden deels of volledig gesloten geweest en ook de herfstvakantie werd met 1 week verlengd.
Toch waren er in ons land nog 1510 kinderen die op weg naar of terug van school gewond geraakten in een verkeersongeval, ofwel 12 per dag. Dat zijn er gemiddeld per schooldag ongeveer evenveel als de jaren voordien.
Voor Vlaanderen gaat het over 1096 kinderen die slachtoffer werden. Dat zijn er gemiddeld 8 per dag.
Risico stijgt vroeger voor de jongens
Het risico op een ongeval stijgt voor jongens met 67% tussen de leeftijd van 10 en 11 jaar. Bij de meisjes zien we die evolutie 1 jaar later. Daar stijgt het risico op een ongeval met 71% tussen de leeftijd van 11 naar 12 jaar. Rond 11 à 12 jaar is typisch de leeftijd waarop veel kinderen zelfstandig naar school beginnen te gaan. Dat geldt zeker voor Vlaamse jongeren. In Wallonië gaan schoolkinderen veel minder met de fiets naar school.
Op de leeftijd van 16 jaar zien we zowel voor de jongens als de meisjes een tweede toename van het ongevalsrisico. Tussen 15 en 16 jaar is er gemiddeld voor de schoolgaande jeugd 52% meer kans om gewond te geraken in een ongeval.
Op 16 jaar beginnen jongeren zich vaak met andere vervoersmiddelen te verplaatsen (oa met de bromfiets). Jongeren nemen door de puberteit op die leeftijd vaker risicovol gedrag aan, ook ten opzichte van andere weggebruikers. Het is belangrijk om als ouder je kind hierover te informeren en met hem het gesprek aan te gaan. Maak hem duidelijk dat je van hem of haar ook verwacht dat hij aandachtig is en de verkeersregels volgt.
Met de fiets in Vlaanderen, te voet in Brussel en te voet en met de auto in Wallonië
In Vlaanderen waren in totaal 56% van alle slachtoffers vorig jaar met hun fiets onderweg naar school. 610 jonge fietsers waren zo betrokken in een letselongeval. Daarnaast valt ook op dat 210 jongeren een ongeval kregen terwijl ze met hun bromfiets onderweg waren. Op de leeftijd van 16-17 jaar is dat in Vlaanderen het vervoersmiddel waar jongeren het vaakst een ongeval mee krijgen op weg naar of van de school.
De tendensen zijn verschillend in de andere gewesten. In Brussel ging 59% van de slachtoffers te voet. In Wallonië ging 37% te voet en 33% met de auto.
Praktische tips voor de ouders
3 tips als je kind te voet naar school gaat
- Leg met hem het parcours al op voorhand af. Toon alle potentiële gevaren zoals opritten, en uitritten van parkings en garages, etc
- Vertrek ruim op tijd, zodat je op geen enkel moment moet lopen
- Toon hem hoe je correct en rustig moet oversteken en leg uit dat je altijd oogcontact met de bestuurders moet maken als je oversteekt op een zebrapad
3 tips als je kind met de fiets naar school gaat
- Oefen de veiligste route naar school verschillende keren op voorhand
- Heb vertrouwen in je kind, maar laat het pas alleen naar school rijden als het zichzelf daar comfortabel bij voelt. Kan het bijvoorbeeld goed de snelheden inschatten? Kan het zijn arm uitsteken en tegelijk zijn evenwicht bewaren?
- Zorg dat je kind altijd goed zichtbaar is en laat het een fietshelm dragen.
3 tips als je je kind met de auto naar school brengt
- Als je kind kleiner is dan 1m35, maak het dan altijd correct vast in een aangepast kinderzitje
- Vertrek ruim op tijd thuis, zo vermijd je dat je je onderweg moet haasten.
- Rij de auto niet tot tegen de schoolpoort. Het is rustiger voor iedereen als je de wagen wat verder parkeert en het laatste stuk te voet aflegt. Een slecht geparkeerd voertuig kan ervoor zorgen dat een kind dat oversteekt niet goed ziet én niet goed zichtbaar is.
3 tips voor de ouders van adolescenten
- Veel jongeren luisteren oortjes om naar muziek te luisteren. Dat zorgt ervoor dat ze omgevingsgeluid niet goed oppikken. Je raadt hen best aan tijdelijk uit te doen of om extra voorzichtig te zijn wanneer ze de weg oversteken.
- Wil je zoon of dochter een brommer? Leg hem uit dat een hogere snelheid een hoger risico betekent en dat het essentieel is om 100% aandachtig te rijden en de verkeersregels te volgen.
- Dring er op aan dat ze ‘s ochtends op tijd naar school vertrekken. Door te laat te vertrekken, is het mogelijk dat ze risico’s nemen en zichzelf in gevaar brengen.