Deze week nog werd er een lynx gespot in ons bescheiden landje. Steeds meer diersoorten zijn terug van weggeweest. Zo vormt ons land een kruispunt voor wolven komende van Duitsland en Frankrijk. Groen Pajottenland en Landschap vzw gaven in vzw Zonnestraal uitleg over hoe we ons kunnen klaarmaken voor de komst van onder meer de wolf, das en bever onder de noemer ‘Welkom wolf, das en bever: wanneer in het Pajottenland?’
Aan de hand van twee filmpjes toont Hendrik Schoukens van Groen Pajottenland hoe de wilde natuur plotseling haar intrede maakt in onze lage landen. In het eerste is er een wolf te zien die zich doodleuk door een typisch Nederlands straatje begeeft. Het tweede filmpje kende echter een minder goede afloop, waarbij Deense jagers een wolf neerschieten.
“Zo kan het dus jammer genoeg ook”, zegt Schoukens, “We moeten ons dus duidelijk de vraag stellen hoe we omgaan met terugkerende wilde dieren. Er zijn indicaties dat zulke soorten hier eeuwen geleden talrijk aanwezig waren. Zo heb je enkele plaatsnamen als het Dassenveld,de Wolfsputten of simpelweg de gemeente Bever die hiernaar kunnen verwijzen.”
“Bever is nature’s architect.”
Volgens Schoukens zijn al deze soorten gestaag uit onze streek verdwenen doordat wij als mens het natuurlijk achtergrondritme van uitsterven enorm hebben vergroot. “Bevers waren erg in trek voor hun pels, dassen werden als een plaag beschouwd, terwijl wolven dan weer concurrenten waren voor jagers. Gelukkig worden ze vandaag beter beschermd en keren bevers bijvoorbeeld terug naar onze rivieren. Ook de das maakt een comeback naar het Zoniënwoud en het Hallerbos”, aldus Schoukens.
Even terugkomend op het rivieraspect: de wolf staat aan de top van de voedingspiramide. Zijn ecologische impact op de andere dieren en het landschap is zo groot, dat die zelfs de stroom van rivieren kan veranderen. “De kroon wordt gespannen door de bever”, gaat Schoukens verder, “Die is als het ware nature’s architect: de bever bouwt een burcht en een dam, wat stilstaand water teweegbrengt. Zo wordt ook voor andere dieren een habitat gemaakt. Een bever is dus met andere woorden een gratis natuurbeheerder: hij doet werk waarvoor wij natuurorganisaties inzetten.”
Volgens Jan Loos van Landschap vzw hebben we niets te vrezen voor te veel exemplaren van één soort. “Zoogdieren bijten elkaar dood als het moet. Ze kunnen perfect regelen hoe veel jongeren er bij moeten komen. Schiet je jaarlijks 10.000 vossen dood, zullen ze het jaar erna 10.000 extra produceren. Toch zijn er soorten die niet vanzelf terugkomen, die we een handje moeten helpen”, waarschuwt Loos.
“Niet meer gewend om samen te leven met wilde beesten.”
Zo was het oerrund 400 jaar geleden uitgestorven. De mens heeft die doen herrijzen door met de genen van tamme runderen een oerrund te kweken. “We zijn echter niet meer gewend om samen te leven met zulke wilde beesten”, vertelt Loos, “Boeren gaan zich situeren naast bosgebied en vinden dat de nabijgelegen beesten niet van hun akkers mogen eten, hoe arrogant kan je zijn?”
Wat betreft de wolf, is Vlaanderen volgens Loos de beste leerling van de klas. “En dan zeg ik bewust Vlaanderen, want in Wallonië zijn ze wel nog bereid om hem af te schieten. We zien ook een trend waarbij het jachtgeweer vervangen wordt door de camera. Laten we ook de natuurbeleving aanschouwen als een mooie bron van economie.”
Waaraan herken je een wolf?
- Rechte rug
- Staat hoog op slanke poten
- Wit masker rond de mond
- Vrij lange hangende staart
- Donker zadel op de rug
- Driehoekige, niet spitse oren
- Vrij egale kleur
Op de foto van links naar rechts: Jan Loos, Hendrik Schoukens, Stijn Van Onsem, Stefaan Jans, An Lovato, Rita Dekens, Freddy Kempeneer.