Alles stroomt… Het water door de Zenne. Maar ook de ideeën in Halle over de Zenne zelf zijn in stroomversnelling. De rivier werd lange tijd beschouwd als een open riool. Het water veranderde regelmatig van kleur door de vervuiling en de Hallenaren knepen hun neus dicht en wendden hun blik af. Sinds enkele jaren gaat het wat beter met de waterkwaliteit en komt de rivier positiever in de kijker te staan. Pajot Zenne magazine steekt een teen in het frisse water. Blijkt dat er stevig samengewerkt wordt om de Hallenaren opnieuw dichter bij hun Zenne te brengen.
Zenneterrassen
Dit najaar worden drie grote Zenneterrassen aangelegd. Vanwaar dit idee?
Kris Soete van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM): We willen de mensen graag opnieuw het water laten voelen. De tijdgeest lijkt klaar voor het beleefbaarder maken van de Vlaamse waterlopen. Dat bewijzen enkele mooie projecten in Leuven en Diest. In Halle zijn er drie plaatsen waar we stapstenen in de oever gaan verwerken en een constructie tot boven het water bouwen. Dat zal gebeuren in het Albertpark en aan Leide in centrum Halle en aan de Eizingenmolen in Buizingen. Bij de opstart zullen de mensen dit misschien een beetje wantrouwig aankijken, maar ik weet zeker dat ze snel geboeid zullen raken door het kabbelende water. Een rivier in een stad zorgt voor verkoeling, rust en ontmoeting.
Peter Bernaerts (Dertien 12) is architect van de Zenneterrassen: De naam Halle komt van het Germaanse woord halha wat bocht in het hoogland betekent. Het is de plek waar de Zenne en de Groebegracht samenvloeien. De Zenne is bovendien de ontstaansreden van Halle. De bedding van de Zenne is fragiel. We gaan dus omzichtig om met de rivier en de oever. De natuur zal steeds primeren op de ingreep. Door met kleine onderdelen te werken, vormen de terrassen geen obstakels voor de planten en dieren in de omgeving. Onze voorstellen werden door de Vlaams Bouwmeester verkozen uit bijna 30 kandidaten. Een hele verantwoordelijkheid dus, maar dat is een extra stimulans om er – samen met landschapsarchitect Arne Deruyter - iets bijzonder van te maken.
Hebben jullie gedacht aan toegankelijkheid?
Peter: We willen de Zenne opnieuw toegankelijk maken voor alle Hallenaren. Dat is een hele uitdaging want de rivier ligt diep ingesneden, dus met steile oevers. Er is een gulden middenweg gezocht waarbij de terrassen in de stedelijke omgeving voor iedereen toegankelijk zijn, al is het deels. Eerder werd er ook al een Zenneterras getimmerd in het Elisabethpark achter de bibliotheek. Dat is in een heel andere stijl dan de nieuwe terrassen, maar ook daar is aandacht gegeven aan rolstoelgebruikers en toegankelijkheid. (lees verder onder afbeelding)
Zuurstof voor de Zennevallei
Hoe zit het intussen met de waterkwaliteit van de Zenne? Kunnen we binnenkort ook pootje baden, zwemmen en … kanovaren?
Kris: Iedereen kan zien dat de vervuiling zichtbaar verbeterd is. De geuren en de kleuren van weleer blijven gelukkig al een tijdje weg. Maar we zijn er nog niet, want de Zenne blijft ontoereikend scoren voor waterplanten, vissen en andere natuur. Er is te veel stikstof en fosfor in het water, vaak afkomstig van landbouw en huishoudens. En ook het zuurstofpeil kan nog veel beter. Maar we hebben er vertrouwen in dat verbetering van de waterkwaliteit hand in hand zal gaan met de toenemende waardering voor de Zenne als stadsrivier van Halle.
Peter: De voorbije jaren was er telkens een Zennefeest in Halle op 1 mei. Dit jaar kon dat niet doorgaan omwille van corona. Jammer, want we wilden dan graag de plannen voor de Zenneterrassen laten zien aan het brede publiek. Tijdens de jaarlijkse Zennefeesten hebben mensen bovendien al de kans gekregen om kano te varen en vlottentochten te maken op de rivier. Misschien dat dit in de toekomst vaker kan, maar dat lijkt niet evident. De Zenne is sterk regengevoelig en reageert snel op piekdebieten. Stroomopwaarts in Lot wordt de doorgang op de rivier ook vaak bemoeilijkt door stuwen, krappe overwelvingen en andere hindernissen die onveilig zouden zijn voor recreatieve kajakkers. Enkel Indiana Jones zou in staat zijn om dit deel van de Zenne te trotseren...
Kris: …en de gebiedsbeheerders van de VMM natuurlijk! De bodem en het water van de Zenne zijn nog te zeer verontreinigd om te zwemmen. Er ligt ook nog veel gevaarlijk afval en zwerfvuil op de bodem: betonblokken, ijzers… Maar pootjebaden op een veilig terras aan de waterkant moet zeker kunnen. Voorlopig geniet je dus best gewoon vanop de terrassen van het heropleven van de Zenne.
Landschapspark Halle
De aanleg van de Zenneterrassen past binnen een groter project om de Zenne opnieuw een plaats te geven als stadsrivier. In project ‘Zennevallei’ werken de stad, provincie, Regionaal Landschap Pajottenland & Zennevallei en Vlaanderen samen om een wandelpad langs en nabij de Zenne open te stellen. Stroomopwaarts doen ook Beersel, Sint-Pieters-Leeuw en Drogenbos mee.
Op heel wat plaatsen wordt gezorgd voor meer natuur en landschap waar je van kan genieten. Het Elisabethpark achter de bibliotheek is al heringericht, binnenkort volgt het Albertpark en wat later de zenneweides, Eizingenmolensite en het Nederhempark.
Volg het project en de plannen :
Dit artikel staat in het zomernummer van het PenZine, het gratis Pajot-Zenne magazine. Vind je het magazine niet bij je vertrouwde bakker, slager, apotheek, warenhuis? Lees het dan hier online: https://issuu.com/rlzzz/docs/penzine_zomer_2020