BEERSEL / BEVER / GALMAARDEN - De provincie Vlaams-Brabant erkent een aantal waardevolle gebouwen en klein historisch erfgoed. Voor deze oorlogsmonumenten in Scherpenheuvel-Zichem, Tielt-Winge, Huldenberg en Beersel, kapellen in Beersel en Bever en kerken in Keerbergen, Leuven, Merchtem, Scherpenheuvel-Zichem, Tervuren en Vilvoorde, de pastorij van Deurne (Diest) en het oud schoolhuis in Vollezele (Galmaarden) is dit een eerste stap voor subsidiëring van onderhoud en instandhouding.
"Een belangrijke pijler in ons erfgoedbeleid is de preventieve zorg voor het waardevolle patrimonium. Kerken, oorlogsmonumenten, begraafplaatsen, pastorieën, schoolhuizen en kapellen en ander ‘klein historisch erfgoed’ verdienen als waardevol erfgoed erkend te worden", zegt Tom Dehaene, gedeputeerde voor cultuur.
Het nieuwe reglement ‘ondersteuning van het onderhoud van waardevolle gebouwen en klein historisch erfgoed in het beheer van openbare besturen’ legt de nadruk op het realiseren van onderhoud en instandhouding. Het advies van Monumentenwacht is hierbij belangrijk. Gemeenten die eigenaar of beheerder zijn van waardevolle, maar niet als monument beschermde gebouwen, kunnen onder bepaalde voorwaarden rekenen op provinciale ondersteuning.
"Een eerste voorwaarde hiervoor is dat het van de provincie het statuut van ‘waardevol gebouw’ krijgt. Indien dit het geval is, is er afhankelijk van de werken die worden uitgevoerd, een financiële tussenkomst voorzien van enerzijds een maximale premie van 5.000 euro en anderzijds een subsidie, berekend op de geraamde kostprijs, die ligt tussen 750 euro en 5.625 euro", zegt gedeputeerde Tom Dehaene.
De provincie Vlaams-Brabant ontving recent een aantal aanvragen voor erkenning.
Oorlogsmonumenten in Scherpenheuvel-Zichem, Tielt-Winge, Huldenberg en Beersel
Naar aanleiding van de herdenking van de Eerste Wereldoorlog diende Scherpenheuvel-Zichem een aanvraag in voor de erkenning van de oorlogsmonumenten in Averbode, op de Grote Markt in Zichem, op de begraafplaats van Testelt en aan de kerk van Schoonderbuken.
Deze stad diende ook een aanvraag in voor de begraafplaats van Scherpenheuvel. De graftekens werden in opdracht van de stad eerst geïnventariseerd door kunsthistorica-specialist funerair erfgoed Anne-Mie Havermans.
Ook in Tielt-Winge kregen een aantal graf- en oorlogsmonumenten in Kiezegem, Meensel, Houwaart en Tielt een erkenning.
In Huldenberg was dit het geval voor het oorlogsmonument op de begraafplaats van Sint-Agatha-Rode.
In Beersel werden vier oorlogsmonumenten in Beersel, Huizingen en Dworp erkend
Kapellen in Beersel en Bever
Op vraag van de heemkundige kring van Beersel zijn een 12-tal kapellen op het grondgebied van het bedevaartsoord Alsemberg en 13 in Dworp erkend. Samen met het gemeentebestuur en de parochieploeg kan de kring nu werk maken van het behoud van dit patrimonium dat geselecteerd is omwille van de bouwkundige waarde, de authenticiteit, de beeldbepalende ligging en de historische betekenis.
De volgende kapellen in Alsemberg kregen een erkenning als waardevol: Grote Kapel, Onze-Lieve-Vrouw van Bijstandkapel, kapel van de Rode Poort, Van Cauwelaertkapel, Heilige Antoniuskapel, Eeuwfeestkapel, Christiaens-kapel, Wit kapelleke, Pestkapel, Descampskapel, Dieudonné-kapel, Bergmans-kapel, kapel Meerts, kapel AVM en Van Obberghen-kapel.
In Dworp zijn dat de kapel van de Duling, kapel van Rilroheide, kapel Meerts, kapel van de Destelheide, kapel van de Steenput, kapel van den Ast, kapel van de Kluts, kapel op de Solheide, kapel OLV Ter Nood in Wauweringen, kapel van de Ziekendries, Sint-Barbarakapel, kapel Slootmans en een gedachtenkruis uit 1768.
Ook in Bever werden de Sint-Bernarduskapel in Ghesuele en de Romontkapel erkend.
Kerken per definitie waardevol
‘In de voorbije jaren werden kerken niet per definitie erkend als waardevol. Ze werden net als de andere gebouwen getoetst aan een aantal criteria. We hebben beslist om de aanvragen voor deze gebouwen voortaan automatisch positief te beoordelen’, zegt gedeputeerde Tom Dehaene.
Het behoud van kerken past immers in het globaal parochiekerkenplan dat door de kerkelijke en gemeentelijke overheden wordt opgemaakt. Bovendien is het beheer van kerken zeer complex en is de expertise van Monumentenwacht broodnodig.
De volgende kerken, waarvoor een aanvraag werd ingediend, kregen een erkenning: Onbevlekt Hart van Maria ‘Terbank’ in Heverlee (Leuven), Sint-Agatha in Putkapel in Wilsele (Leuven), Onze-Lieve-Vrouw Onbevlekt Ontvangen in Peizegem (Merchtem), Sint-Jozef in Moorsel (Tervuren), kerk in wijk ‘Ter Hove’ in Testelt (Scherpenheuvel-Zichem), H. Hart en Sint-Antonius in Okselaar (Scherpenheuvel-Zichem), Sint-Jan Baptist in Averbode (Scherpenheuvel-Zichem), Sint-Jozef-kerk in Far West (Vilvoorde) en Sint-Michiel in Keerbergen.
Verder werden de pastorie van Deurne (Diest) en het oud schoolhuis van Vollezele (Galmaarden) toegevoegd aan de provinciale lijst van waardevolle gebouwen.