HALLE – De stad Halle heeft er een inwoner bij. In de toren van de Sint-Martinusbasiliek is er een slechtvalkje geboren.
Na de melding van de aanwezigheid van slechtvalken op de Sint Martinusbasiliek werd er in samenspraak met het FIR (Fonds voor Instandhouding van Roofvogels) op 20/11/2008 een nestkast met bewakingscamera’s geplaatst in een oculus (ovalen luik in de toren) richting Mariahof. Deze nestkast werd gefinancierd door de stad Halle. Met heel veel gedrevenheid en overtuiging werden de initiatiefnemers hierbij gesteund en geholpen door de kerkfabriek, de pastorale werkers, het bouwbedrijf Monument en de architect.
Jaarlijks kreeg de nestkast het bezoek van één of twee slechtvalken maar nooit kwam het tot een broedsel tot op 28/04/2013 het eerste ei gelegd werd. Op 30/04 volgde een tweede ei. Ondertussen is er al meer dan een maand verstreken en is één van de twee eieren uitgekomen, het eerste Halse slechtvalkenjong is geboren.
Hoe dit fragiel jong leven hopelijk zal uitgroeien tot de snelste roofvogel ter wereld is vanaf nu te volgen op de site van Toerisme Halle http://www.toerismehalle.be/NL/327/506/Slechtvalken.htm
Populatie problematisch
Eind jaren 60 raakt in België niet één slechtvalkenei uitgebroed door het gebruik van insecticiden (vooral DDT, dieldrin en aldrin…) en herbiciden in de landbouw alsook door de afvalproducten van industriële gifstoffen (zware metalen en PCB’s). Ook het leggen van vergiftigd lokaas (strychnine), de jacht, het betalen van afschotpremies, eiroof, het roven van jongen… liggen mee aan het verdwijnen van de slechtvalk. Pas in 1996 wordt opnieuw een eerste jong gevoed in een FIR-nestkast op de koeltoren van de kerncentrale in Doel.
In 2012 worden in België 135 pulli (jonge vogels op nest) geringd door ringers van het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen. Een metalen ring van het KBIN en een kleurring, afleesbaar met een telescoop, worden aangebracht aan beide poten. De populatiedynamica wordt verder opgevolgd binnen een bijzonder programma ter bestrijding van de illegale roofvogelhandel. Hiervoor krijgen de jongen een transponder en wordt er ook een DNA staal afgenomen.
Falco peregrinus
De Latijnse benaming van de slechtvalk is Falco peregrinus, wat letterlijk pelgrimsvalk betekent. De slechtvalk was vroeger een valk die zeer algemeen voorkwam en die door zijn lange trek- en zwerftochten ook pelgrim werd genoemd. De slechtvalk is wereldwijd verspreid met uitzondering van Antartica en Nieuw-Zeeland.
De slechtvalk is de snelste vogel ter wereld. Tijdens zijn duikvluchten haalt hij moeiteloos een snelheid van 300km/uur (radarwaarnemingen)! In gewone vlucht schommelt zijn snelheid tussen de 40km/uur en 50km/uur.
In volle vlucht herkent men de slechtvalk aan zijn ankervormig silhouet: lange sikkelvormige, spits uitlopende vleugels. In rust herkent men de volwassen vogel aan zijn vederdos. De borst en buik zijn wit met zwarte strepen, de rugveren zijn leigrijs, de kop is zwart getooid.
De slechtvalk is een dagjager maar ziet ook in de schemering bijzonder goed. Zijn ultrascherpe blik onderscheidt prooien op een afstand van 4 tot 5 kilometer.
De snavel van de slechtvalk is kort en krom en is voorzien van een uitgroeisel dat “valkentand” wordt genoemd. Hiermee breekt hij de nek van zijn prooien, vrijwel uitsluitend vogels. Zijn poten zijn bijzonder krachtig en voorzien van gespierde tenen met vlijmscherpe klauwen. Met deze geduchte wapens stort de slechtvalk zich in volle vlucht op niets vermoedende prooien.
Het mannetje is ongeveer 1/3 kleiner dan het vrouwtje. Dit weerspiegelt zich ook in het gewichtsverschil, nl. 900g tot 1300g voor het vrouwtje en 600g tot 750g voor het mannetje. Door dit grote verschil bestaat er vrijwel geen grote concurrentie tussen de partners op het jachtterritorium, het mannetje slaat kleinere prooien dan het vrouwtje.
Man en pop (vrouwtje) blijven schijnbaar hun hele leven samen en zijn zeer plaatstrouw. Alleen menselijke verstoring of de dood van een partner kan aan de basis liggen van het vertrek van de slechtvalken uit Halle.