De gemeente Dilbeek heeft beslist de vzw Cultuur en de vzw Sport in te bedden in de gemeentewerking. Doel is het cultuuraanbod, verenigingsleven en de sportclubs zo meer zuurstof te geven. Streefdatum hiervoor is 1 januari 2021. "De vzw’s houden op te bestaan, maar via nieuwe participatievormen, komt er in ruil meer slagkracht voor de burgers en vrijwilligers. Hierdoor komt er ruimte vrij om te focussen op wat écht essentieel is: de inhoud", klinkt het.
"Essentieel in deze operatie is het opwaarderen van de talrijke vrijwilligers die zich o.a. via tal van kanalen met hart en ziel inzetten voor het cultuur-, jeugd- en sportleven in Dilbeek", benadrukt de gemeente. "Zij zijn een belangrijke motor voor het samenleven in onze gemeente. Die rol willen we hen nog meer ten volle kunnen laten spelen. De voorbije jaren werd minstens een aantal van die vrijwilligers – met name de afgevaardigden van de adviesraden in de Algemene Vergadering van vzw Cultuur en vzw Sport – vaak geconfronteerd met tal van beslommeringen. Die hadden bijna altijd te maken met praktische keuzes, met de dagelijkse werking, met allerlei kleine hangijzers die eigenlijk perfect door een administratie kunnen opgevangen worden."
Inhoudelijke stempel
Dilbeek wil de Dilbekenaren die zich belangeloos inzetten voor het vrijetijdsleven de plek toebedelen die ze verdienen: die van ervaringsdeskundigen, met een uniek inzicht in cultuur, sport, jeugd en toerisme. "Daar zullen ze hun inhoudelijke stempel kunnen drukken als nooit tevoren. Bijvoorbeeld door mee vorm te geven aan een meerjarenplan en zich niet – zoals voor velen onder hen nu helaas al te vaak het geval is – moeten bezighouden met pakweg een deur die moet vervangen worden, of andere zorgen, die niets te maken hebben met een cultuur, jeugd –of sportbeleid. Dat moet anders", klinkt het.
Nieuwe participatievormen
Samen met een externe participatiepartner, in co-creatie met de Dilbekenaren, zullen andere participatievormen ontwikkeld en geconcretiseerd worden. "In najaar 2021 willen we dan echt van start gaan", laat de gemeente weten. "Uitdaging is onder meer de aanwezige expertise binnen beleidsthema’s bij heel wat Dilbekenaren nog beter aan te boren, meer specifieke projectparticipatie uit te bouwen, ruime betrokkenheid van inwoners te stimuleren, … en dit op maat van Dilbeek. En net zoals onze samenleving constant in beweging is, zal ook dit traject nooit af zijn: we zullen samen met onze inwoners dus constant op zoek gaan naar de best mogelijke werkvormen."
Wat verandert er?
Wat betekent dit alles nu concreet voor de vrijwilligers, de werknemers van de vzw’s en de burger?
- Er wordt stevig ingezet op participatie en betrokkenheid van burgers, vrijwilligers, gebruikers, …, en dit over de verschillende beleidsdomeinen heen. Dilbekenaren worden betrokken bij het uitwerken van de vernieuwde participatievormen op maat van Dilbeek.
- De werknemers behouden allemaal hun job en blijven in hetzelfde team met dezelfde teamcoach.
- Beslissingen worden enkel voorgelegd aan het College en de Gemeenteraad en dus niet meer aan tig andere organen.
- Meer transparantie, betere rapportering en een ontdubbeling van administratieve rompslomp dankzij de know how die binnen de gemeentediensten voorhanden is.
Meerjarenplan ‘Iedereen mee’
De gemeente kiest zeer bewust voor deze aanpak, die past in de meerjarenplanning van groep Dilbeek met als inzet: ‘Iedereen mee!’. Het optimaliseren van de betrokkenheid van burgers en verenigingen bij de totstandkoming en uitvoering van het gemeentelijk beleid is niet alleen nodig, maar ook noodzakelijk.
Het college houdt eraan alle vrijwilligers en medewerkers uitdrukkelijk te danken voor hun ongebreidelde inzet de voorbije jaren en kijkt ernaar uit ook in de toekomst met hen samen te werken, zodat zij nog meer ruimte krijgen om te doen waar ze goed in zijn: de cultuur en de sport in Dilbeek laten bloeien en groeien.
Kritiek : "Gemeente gooit vrijwilligers uit bestuur Dilbeekse Vrije Tijd"
Oppositiepartij CD&V Dilbeek is niet te spreken over de wijzigingen.
"Vanaf de oprichting van de verschillende gebouwen in de vrijetijdssector zoals CC Westrand en zwembad Dilkom werd er steeds voor gekozen om de gebruikers actief te betrekken bij het bestuur van hun infrastructuur. Dankzij de inzet en creativiteit van de vele vrijwilligers en personeelsleden actief in de vzw's, groeiden deze gebouwen uit tot unieke bruisende referenties in onze regio. Inspraak, overleg en de kans om mee te beslissen waren altijd de basis voor het vrijetijdsbeleid en CD&V heeft hier steeds over gewaakt. Vandaag besliste het schepencollege om met deze unieke en waardevolle traditie van meer dan 50 jaar te breken en de vrijwilligers uit het bestuur te gooien", aldus de partij.
"Onze fractie waarschuwde hiervoor al bij de vergeten viering van 50 jaar eerstesteenlegging van CC Westrand", zegt Nele Groenweghe. Door de afschaffing van de vzw's worden alle beslissingen nog meer geconcentreerd in het schepencollege. De gemeenteraad werd reeds in haar bevoegdheden uitgehold, nu verdwijnen ook alle beslissingen in de vrijetijdssector naar een toren van het kasteel. Nochtans zijn er genoeg alternatieven om het bestuur van de stroom vrije tijd slagkrachtiger te maken. Zo is onze fractie al langer pleitbezorger voor het samenbrengen van de sector in één vzw, het versoepelen van de politieke teugels en het versterken van het inhoudelijke debat binnen de vzw's, los van de drogere dagdagelijkse beslissingen. "Wat nu voorligt, is zeker niet het juiste antwoord op de bestaande problemen".
"Dit is een stevige motie van wantrouwen ten opzichte van de bestuurders die door de meerderheidspartijen zelf in deze vzw's zijn neergepoot en voor de schepen voor vrije tijd. Zij slagen er blijkbaar niet in om hun beleid samen met de verenigingen uit te stippelen.", zegt Jef Vanderoost. "Reeds eind vorige legislatuur pleegden de huidige meerderheidspartijen een coup op de bestuursorganen van de vzw's door geen andere partijen toe te laten in het dagelijkse bestuur. Sindsdien ging het enkel bergaf en werd de politieke greep op het bestuur steeds groter. Heel wat bekwame mensen vertrokken, geëngageerde vrijwilligers haakten ontgoocheld af en bestuursleden werden nauwelijks betrokken bij het beleid. Het is dan ook behoorlijk ironisch dat men vandaag vaststelt dat de vzw's niet naar behoren functioneren."
Maar het is volgens CD&V Dilbeek vooral een motie van wantrouwen tegenover de vrijwilligers die zich belangeloos inzetten voor het vrijetijdsbeleid in onze gemeente. "Alleen al de manier waarop deze beslissing er nu komt, getuigt van zeer weinig respect. In een vakantieperiode krijgen bestuursleden van de vzw, de adviesraden en gemeenteraadsfracties op zondag een uitnodiging om de dag daarop te komen luisteren naar een belangrijke mededeling. En terwijl die wordt toegelicht wordt ze al door een meerderheidspartij op sociale media gegooid", zegt Frank De Clerck. "En dat in een door de corona-crisis al uitzonderlijk moeilijke periode voor de vrijetijdssector."
Ook het personeel krijgt volgens CD&V opnieuw een stevige bocht te verwerken. "Hun nieuw arbeidsreglement is nog maar pas goedgekeurd. Medewerkers van de gemeente werden gemotiveerd om over te stappen naar de vzw. Nu schiet men plots helemaal de tegenovergestelde richting uit", zegt Gino Roesems. "Ook dit getuigt van zeer weinig respect."
Het contrast met de vorige reorganisatie van deze stroom, nog maar 4 jaar geleden, is volgens CD&V groot. "Toen werd de structuur uitgetekend in nauw overleg met alle vrijwilligers en uitgebreid en open besproken. Vandaag wordt iedereen voor een voldongen feit geplaatst. De boodschap dat er nu werk zal gemaakt worden van nieuwe vormen van participatie klinkt dan ook heel hol. Als je een en-en verhaal wil schrijven, zorg je dat je beslissing mee genomen en gedragen wordt door de verenigingen én heb je met hen een alternatieve vorm van participatie uitgewerkt", zegt Jef Vanderoost. Nu zal men in 2021, na de afschaffing van de vzw's, beginnen bekijken hoe men de participatie in de toekomst wil gaan aanpakken..."
"CD&V is verbolgen dat een dergelijke beslissing op deze respectloze manier wordt genomen. Dit is niet de manier waarop wij met vrijwilligers, personeelsleden en de hele vrijetijdssector in Dilbeek willen omgaan", besluit fractieleider Jef Vanderoost.