Sinds1 januari 2021 kan je je afgedankte matras gratis inleveren op het recyclagepark. Het is een rechtstreeks gevolg van de producentenverantwoordelijkheid. Een goede zaak, vindt de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG). Wie nog kan wachten met de inlevering doet dat wel best na 1 juli 2021, dan worden de matrassen ook overal gerecycleerd.
Stap in de goede richting
Vanaf 1 januari 2021 moeten producenten betalen voor de inzameling en verwerking van afgedankte matrassen. ‘Die producentenverantwoordelijkheid is een erg belangrijke stap in de goede richting. Op deze manier worden producenten 100% verantwoordelijk voor hun producten zodra die afval worden en lokale besturen ontvangen vanaf 1 januari een vergoeding van producenten,’ aldus Wim Dries, voorzitter van de VVSG. Het betekent ook dat consumenten vanaf dan een milieubijdrage moeten betalen bij de aankoop van een nieuwe matras.
Overgangsperiode tijdens eerste helft 2021
De regeling kwam er in december 2020 en is het sluitstuk van onderhandelingen tussen Valumat dat de producenten vertegenwoordigt en de VVSG voor de lokale besturen. Daardoor is de eerste helft van 2021 een overgangsperiode: mensen kunnen hun afgedankte matrassen al gratis deponeren op het recyclagepark maar ze kunnen nog bij het grofvuil terecht komen. Dan worden ze verwerkt in een verbrandingsinstallatie met energierecuperatie. Ten laatste vanaf juli 2021 worden de matrassen selectief ingezameld: ze belanden dan in een aparte container en worden ontmanteld en gedeeltelijk gerecycleerd. Dat laatste is het doel. ‘Iedereen kan zijn matras gratis kwijt vanaf 2021. Maar als je de plaats hebt om ze nog even te bewaren en je recyclage belangrijk vindt, dan breng je ze best vanaf juli 2021,’ roept Dries op. Particulieren informeren zich ook best op voorhand bij hun gemeente of afvalintercommunale welke recyclageparken matrassen aanvaarden. ‘Eind 2020 bereikten we pas een akkoord. Het is logisch dat niet alles meteen in de praktijk is omgezet, dat vergt wat tijd en organisatie, zegt de VVSG.
Ook verkopers nemen matrassen terug
Door de producentenverantwoordelijkheid spelen ook verkopers van matrassen een rol bij de inzameling van afgedankte matrassen. Heel wat verkopers bieden die dienstverlening al aan. Momenteel ligt wel een wijziging van de regelgeving voor die verkopers niet langer verplicht om een afgedankte matras te aanvaarden wanneer iemand een nieuwe koopt, iets wat bij elektronische toestellen wel het geval is. Een lijst van winkels die vrijwillig oude matrassen inzamelen bij de aankoop van een nieuwe matras kan je weldra terugvinden op www.valumat.be.
De producentenverantwoordelijkheid voor matrassen werd eerder al eens uitgesteld van 1 januari 2018 naar 1 januari 2021. Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir gaf ook haar goedkeuring voor de overgangsperiode.