In 2018 waren, op het hele Belgische spoorwegnet, 315 kabeldiefstallen met hinder voor het treinverkeer. Dit is 3 keer meer dan het jaar voordien (104 feiten). Deze forse groei is waarschijnlijk het werk van één of meerdere georganiseerde dievenbendes en had een zware impact op zowel de technische teams als de spoorgebruikers. Vorig jaar veroorzaakten kabeldieven elke dag 2u20 vertragingen.
De opmars begon in de zomer van 2018 en bereikte een piek in oktober. Alleen al in die maand werden op het spoornet 84 kabeldiefstallen gepleegd, met bijna 10 uur vertragingen per dag tot gevolg.
Na 5 jaar relatieve windstilte nam het aantal kabeldiefstallen vorig jaar weer toe. In 2018 werden er in totaal 361 koperdiefstallen gepleegd waarvan 315 een impact hadden op het treinverkeer. Dit is 3 keer meer dan in 2017 (104 feiten). Koperdieven sloegen vooral toe in de gerechtelijke arrondissementen Luik en Henegouwen en in het bijzonder op de hogesnelheidslijn tussen Leuven en de Duitse grens.
De gemeenschappelijke werkwijze bij een groot aantal feiten lijkt te bevestigen dat het Belgische spoornet het doelwit was van één of zelfs meerdere georganiseerde bendes. Er werd een twintigtal personen gearresteerd en 8 vermoedelijke daders van feiten op 17 oktober werden onder aanhoudingsbevel geplaatst. Toch volstond dit niet om deze ongeziene diefstallengolf sinds 2012, een recordjaar op het vlak van kabeldiefstallen, in te dijken.
Het financieel verlies, als gevolg van de koperdiefstallen wordt nog berekend, maar nu al is duidelijk dat het om meerdere miljoenen gaat.
* Ce tableau recense également les vols sans impact sur le trafic
Gevolgen voor het treinverkeer
Maar liefst 75% van het aantal koperdiefstallen op het spoornet werd vorig jaar in Wallonië gepleegd. De reden hiervoor is deels de geografische ligging (nabijheid van de Duitse en Franse grens), en deels de lokale socio-economische situatie. Brussel volgt met 17% en Vlaanderen met 8% van het totaal.
Koperdiefstallen wogen vorig jaar zwaar door op de stiptheid van het treinverkeer. In totaal werden er 51.675 minuten vertraging (of 2 uur 20 minuten per dag) geregistreerd. Dit is 10 keer meer dan in 2017 (5.191 minuten).
Blijven inzetten op maatregelen
In 2013 lanceerde Infrabel, in samenwerking met gerecht en politie, een "Nationaal Actieplan tegen kabeldiefstallen”. Maatregelen zoals het vervangen van koper door aluminium (waar mogelijk), het ingraven en verankeren van kabels in de grond om het dieven moeilijker te maken, werden toen overal op het net uitgerold. Ook vandaag blijven we deze maatregelen toepassen. Gerichte politieacties en zwaardere straffen wegens vervolging voor "kwaadwillige belemmering van het verkeer" hebben er ook toe bijgedragen om het gevoel van straffeloosheid te helpen vermijden. Rekening houdend met het feit dat kabeldiefstallen de afgelopen maanden opnieuw sterk in opmars zijn, drukt de infrastructuurbeheerder zijn uitdrukkelijke dank uit aan alle betrokken partners voor hun volgehouden inspanningen.
In de nabije toekomst hoopt Infrabel ook bewakingsdrones te mogen inzetten. In november 2018 bleek uit een test, uitgevoerd met apparatuur die zijn nut in het buitenland al bewezen heeft, dat deze technologie ook bij ons veilig en efficiënt kan worden toegepast. Ze zou hoofdzakelijk (maar niet uitsluitend) kunnen worden ingeschakeld in de strijd tegen kabeldieven, op voorwaarde dat het wettelijke kader dit toelaat.