Vanavond is het dag op dag precies vijftig jaar geleden dat de tram Brussel-Lennik-Leerbeek zijn laatste rit uitvoerde. De tram zat vol met sympathisanten die de laatste rit wilden meemaken. Na vele haltes kwam de tram een stuk in de nacht aan bij de stelplaats in Lennik en daarna in deze van Leerbeek. Dit wordt herdacht in het Trammuseum in Schepdaal en de stelplaats van Leerbeek.
De tramlijn L, getrokken door stoomlocomotieven, die door onze dorpen liep, werd geopend op 1 februari 1888 en lag tussen Brussel-Zuid en Sint-Kwintens-Lennik, waar er een station met stelplaats en werkplaats was gebouwd.
Die stelplaats werd later gekend als ‘vetkot’ en is nu in gebruik als garage voor de technische dienst van de gemeente Lennik.
Amper 7 maanden later ( 22 september 1888) werd de lijn verlengd via Leerbeek tot in Edingen. Deze lijn deed onze dorpen Leerbeek, Gooik, Sint-Kwintens- en Sint-Martens-Lennik, Vlezenbeek en Itterbeek aan. De vermelding 'Gaasbeek' betekent niet dat de tram door dat dorp reed. Er was op de Brusselsestraat in Sint-Martens-Lennik wel een halte die in de volksmond 'Gaasbeek-Statie' werd genoemd.
In 1898 werd er zelfs een verbinding met de buurtlijn in Mons-Borinage gerealiseerd waardoor er heel wat kolen naar onze streek konden vervoerd worden. Zo konden zich aan 'Sinte-Mettes Statie' meerdere kolenhandelaars vestigen.
In 1906 werden er in Leerbeek vertakkingen geopend naar Halle en Ninove.
Op 27 maart 1932 werd de lijn tussen Brussel-Zuid en Leerbeek geëlektrificeerd en werden de diensten van de stelplaats in Lennik overgebracht naar Leerbeek. Leerbeek werd vanaf dan de hoofdstelplaats.
Vanaf 1955 moest de tram het voor goederenvervoer afleggen tegenover het vrachtvervoer langs de weg. Omdat auto’s steeds betaalbaarder werden verloor ook de tram snel terrein. In 1955 werden de lijnen naar Edingen en Ninove afgeschaft en vervangen door autobussen. In 1966 volgde de lijn naar Halle. En uiteindelijk reed op 1 september 1972 de laatste tram tussen Brussel-Zuid via Lennik tot in Leerbeek.
Om 22u30 begon de Lennik-Leerbeek aan het Rouppeplein aan de allerlaatste rit richting Pajottenland. Het motorrijtuig zal afgeladen vol met sympathisanten. Aan het stuur Urbain Van den Branden en als ontvanger-treinoverste Jozef De Loecker die daarna met pensioen ging. De tram was aan de voorkant versierd met bloemen en kransen door de aanpalende herbergiers.
Het laatste traject verliep bijzonder traag omdat de tram aan de verschillende haltes opgehouden werd. Onderweg werd er hier en daar zelfs een vuurtje gestookt voor de tram. In Lennik, waar toen nog het stationsgebouw stond, stond rond middernacht een grote menigte de tram op te wachten. De brandweer zorgde voor verlichting en liet de sirene loeien. Aan de statie van Gooik was de groep afscheidsnemers al wat kleiner en in Leerbeek waren er naar verluidt slechts enkele kijklustigen.
Uit de stelplaats van Leerbeek was voordien alle rollend materiaal weg gehaald. Er bleef alleen een motorrijtuig achter om het laatste tramstel weer naar Brussel te slepen. Daarmee viel er na 84 jaar het doek over de Pajotse streektram. Het motorrijtuig 10284 behoort vandaag tot de erfgoedcollectie van ASVi: Tramway historique Lobbes-Thuin.
Herdenking 50 jaar einde Tram L
In Leerbeek maken ze die zwakke aanwezigheid van 50 jaar geleden meer dan goed door, in samenwerking met Trammuseum Tramsite Schepdaal en de Heemkundige Kring van Gooik op 10 en 11 september een heus herdenkingsmoment op te zetten.
Boeken over de Pajotse buurttrams
Meer over de ‘Laatste Pajotse Buurttram’ lees je in het gelijknamige boek van René De Loecker en de Heemkundige Kring van Gooik dat onlangs werd uitgegeven. De Heemkundige kring gaf voordien nog andere interessante boeken uit over de 'Boerentrams'.
Foto's: René De Loecker, Trammuseum Schepdaal, Lenniks Archief en lezers van persinfo.org .
We haalden onze informatie ook uit dat zeer goed gedocumenteerde boek.
Wie ons foto's, filmpjes, verhalen, enz,....over Tram L kan bezorgen kan ons dat laten weten via: info@persinfo.org