Het Opwijkse denk- en doeplatform rond duurzaamheid Opwijk 2040 bestaat 5 jaar. Eind 2015 startten drie enthousiaste inwoners net initiatief, nu telt de organisatie goed 25 vrijwilligers. "We zijn er in geslaagd om ons plekje te veroveren in de gemeente met een aantal zeer concrete initiatieven zoals de succesvolle boerenmarkten, gereedschapsbibliotheek De Werkbank of onze repair cafés," blikt medeoprichter en kersvers voorzitter Tom Bosman terug. "De algemene tendens is positief en de maatschappij staat intussen veel meer open voor het duurzaamheidsverhaal, maar er is nog veel werk aan de winkel."
Het doel bij de oprichting van Opwijk 2040 was om met een groep gelijkgestemden te proberen initiatieven te lanceren om het thema duurzaamheid in Opwijk concreet te maken. "Tegelijk wilden we tonen dat iedereen zijn steentje kan bijdragen, volgens eigen mogelijkheden. En dat is gelukt. Gedragsverandering bereik je niet door met het vingertje te wijzen of grote theorieën te verkondigen. We hebben steeds geprobeerd om mensen door participatie aan activiteiten heel laagdrempelig de boodschap mee te geven dat ze zelf via kleine acties kunnen bijdragen."
Gevraagd naar de belangrijke momenten in de vijfjarige geschiedenis noemt Bosman enkele scharniermomenten: "Onze eerste actie, We Kuisen De Banken Op in 2016 heeft in zekere zin de basis gelegd. Het was een actie die buren bij elkaar bracht en zo probeerde om duurzame banden te smeden. We hebben de voorbije jaren duurzaamheid nooit verengd tot ecologie. Een inspiratiedag in jeugdhuis Nijdrop in 2017 resulteerde in de oprichting van gereedschapsbibliotheek vzw De Werkbank in 2018, tot op heden de grootste realisatie. Ook met de halfjaarlijkse boerenmarkten, de jaarlijkse Korte K'etentjes en recenter de repair cafés hebben de voorbije 5 jaar samen een meer dan behoorlijk bereik gerealiseerd. Een bewijs dat er in Opwijk plaats is voor die acties."
Samenwerking kan voor groei zorgen
Toch is niet alles even succesvol. "Voor autodelen bleek er al heel wat interesse, maar voorlopig hebben we daarrond nog geen structurele werking opgebouwd. Het idee sluimert wel maar blijkt moeilijker te verankeren." Ook de samenwerking met de gemeente kan beter. "We hebben de voorbije periode heel wat expertise opgebouwd en beschikken over een pak enthousiaste vrijwilligers zie zeker een meerwaarde zouden zijn mochten we de handen in elkaar kunnen slaan. Pogingen om een samenwerking op te zetten met de gemeenten of met de middenstandsraad zijn jammer genoeg gestrand. Ook rond autodelen of rond de gereedschapsbiblotheek kregen we vooralsnog geen samenwerking. Mocht dat kunnen, dan zouden deze initiatieven zeker nog verder kunnen groeien. Met andere verenigingen lukt het sporadisch wel om samen te werken. Daar wilen we nog meer op inzetten. Misschien kan het in de komende tijd wel met het gemeentebestuur. Het idee van repair cafés staat bijvoorbeeld in het gemeentelijk beleidsplan klimaat. We weten ondertussen dat Opwijk nood heeft aan een dergelijk initiatief. Samen zou dat nog beter werken."
De werking van Opwijk 2040 mag dan momenteel wel wat stil liggen door corona, dat weerhoudt de vrijwilligers er niet van om nieuwe initiatieven te bedenken. "En zitten inderdaad nog wel wat ideeën in de pipeline voor de toekomst en onze gereedschapsbibliotheek De Werkbank blijft ook actief, met de nodige veiligheidsmaatregelen uiteraard."