2017 is een feestjaar. Fietsenwinkel AVA in de Minderbroederstraat bestaat namelijk 100 jaar. De winkel werd eigenlijk al in 1899 opgericht maar de eerste fietsen werden er pas in 1917 gemaakt en verkocht. Eigenaars Sebastien Lebbe en Cathy Hendrickx zijn al de vierde generatie die de winkel uitbaten.
Dag Sebastien en Cathy, hoe gaan jullie het honderdjarig bestaan van de winkel vieren?
Cathy: “We zijn op dit moment een wedstrijd aan het plannen. We zullen die wedstrijd aankondigen op Facebook en op onze website. We weten nog niet precies hoe we alles gaan regelen maar waarschijnlijk gaan mensen op onze site verschillende prijsvragen moeten beantwoorden. De winnaar krijgt een fiets maar wat voor fiets weten we nog niet. We gaan de prijs ook pas in september bekendmaken.”
Hoeveel generaties zijn eigenlijk actief geweest in de winkel?
Cathy: “Dit is nu de vierde generatie. Mijn overgrootvader is met de winkel begonnen. Hij startte eerst met het maken van kachels."
Sebastien: “Het is eigenlijk allemaal begonnen in de eerste wereldoorlog. De grootvader van mijn vrouw wilde toen een fiets. Hij heeft die toen gemaakt in de werkplaats waar de kachels werden gemaakt. Klanten en familieleden merkten dat toen op en wilden ook zo’n fiets want tijdens de eerste wereldoorlog waren er weinig transportmiddelen voor handen. Daarom was de fiets toen in trek. En zo is het eigenlijk allemaal begonnen. In 1921 zijn ze dan gestopt met de kachels en volledig overgeschakeld naar het maken van fietsen.”
Dus ze combineerden een tijdje de kachels en de fietsen?
Sebastien: “Ja, in 1899 startten ze met de kachels. Vanaf 1917 maakten ze fietsen en kachels en vervolgens zijn ze zich in 1921 volledig beginnen toeleggen op de fietsen. Ze maakten toen al hun fietsen zelf.”
Cathy: “De volgende generatie die de winkel na mijn grootvader overnam, bestond uit mijn vader en zijn broer. Zij waren wielrenners maar toen de broer van mijn vader zwaar viel, mocht mijn vader niet meer verder koersen. Daarom beslisten ze om samen de winkel over te nemen. De broer van mijn vader is vroeg gestopt met de winkel waarna mijn vader overbleef met iemand die in het herstelatelier werkte. Maar mijn vader kon de winkel niet alleen uitbaten. Op het moment dat hij besliste dat hij alleen niet meer verder kon, was ik net afgestudeerd. Hij stelde me toen de vraag om mee in de winkel te stappen. En zo ben ik er mee ingerold. Later heb ik de winkel overgenomen.”
Jullie maken nu zelf geen fietskaders meer, hoe is de winkel door de jaren heen geëvolueerd?
Sebastien: “Tot 1946 hebben ze nog zelf kaders gebouwd. Een daarvan hangt vandaag nog omhoog in de winkel. Ze maakten toen eigenhandig stadsfietsen, kinderfietsen, koersfietsen en zelfs tandems. Maar vanaf 1946 begonnen de fietsfabrieken groter te worden waardoor het interessanter was om de kaders aan te kopen in de fabrieken. Na verloop van tijd kochten ze fietsen aan die in de fabriek al volledig waren gemonteerd.”
Cathy: “Het is onmogelijk om in deze tijd nog alles zelf te maken. Vroeger maakte mijn vader al zijn wielen zelf. Maar dat gaat nu niet meer. De prijs waarvoor je wielen gewoon kan inkopen ligt veel lager dan de prijs die je moet betalen om zelf wielen te produceren.”
Is de naam van de winkel altijd AVA Fietsen geweest?
Cathy: “Dat is altijd AVA Fietsen geweest. Maar we weten spijtig genoeg niet vanwaar die naam komt. Mijn overgrootvader is denk ik de enige die dat weet. Het is geen familiegeheim, niemand weet het gewoon. We hebben dat al aan veel mensen gevraagd die het zouden kunnen weten maar niemand heeft enig idee. Mijn vader weet het niet en zijn broer ook niet.”
Sebastien: “Volgens ons is het geen afkorting. Ava is eigenlijk een meisjesnaam maar niemand in de familie heet zo. Overgrootvader heeft het verhaal achter de naam meegenomen in zijn graf.”
Wat verkopen jullie in deze tijd het best?
Cathy: “We verkopen heel veel elektrische fietsen, kinderfietsen en gewone fietsen maar we zijn niet zo gespecialiseerd in koersfietsen. Een twintigtal jaar geleden bestonden er al elektrische fietsen en wij hebben redelijk vroeg beslist om ons daarin te specialiseren. Ondertussen zijn elektrische fietsen al enorm geëvolueerd. Je kan dat niet meer vergelijken met vroeger. De kwaliteit van de motor en de batterij is er enorm op vooruitgegaan. Nu kan je met zo’n fietsen al heel lang en heel snel fietsen. De fietsenmarkt zal ook steeds elektrischer worden. De gewone fietsen verkopen wel nog steeds goed bij de jeugd maar dertigers en veertigers beginnen nu ook al elektrische fietsen te kopen terwijl dat vroeger enkel een optie was voor de gepensioneerden.”
Hebben jullie, je dan ook moeten bijscholen toen die elektrische fietsen op de markt kwamen?
Cathy: “Ieder jaar gaan we naar alle cursussen die ze aanbieden, die proberen we niet te missen. De technologie staat niet stil en je moet als uitbater toch wel weten wat te doen als een klant binnenkomt met mechanische problemen. Je mag daarvoor ook niet afhankelijk zijn van een externe firma, vind ik. Mijn man was vroeger elektricien. Daardoor is het voor hem niet per se moeilijker om elektrische fietsen te herstellen.”
Waar zijn jullie als eigenaars het meest mee bezig?
Cathy: “Je bent eigenlijk voortdurend bezig met allerlei zaken voor de winkel. Mijn man houdt zich bezig met de herstellingen en montage van de fietsen. Er is ook nog de boekhouding en de verkoop van de winkel waaraan we veel tijd moeten spenderen. De winkel is van dinsdag tot zaterdag open tussen 10u en 18u maar na sluitingstijd blijven we meestal verder werken. Papierwerk en bestellingen doen we nog vaak ’s avonds als we thuis zijn.”
Wanneer draait de winkel het best?
Cathy: “Vroeger was de winter een kalmere periode maar door de elektrische fietsen zie je nu wel dat mensen dan ook gewoon blijven doorfietsen. Januari was vroeger een dode maand maar dat is nu veranderd.”
Hoe zien jullie AVA Fietsen in de toekomst evolueren?
Cathy: “We hebben een zoontje van zeven jaar. Hij fietst en hij is hier heel erg graag. Hij komt ook soms wat meehelpen en hij steekt zelf ook al fietsen in mekaar. Als je hem vraagt waar we naartoe gaan dan zal hij altijd voorstellen om naar de fietsenwinkel te gaan. Maar wij verwachten van hem zeker niet dat hij de zaak zal overnemen. Als hij dat graag zou willen dan zouden wij daar blij mee zijn maar als hij liever wat anders doet dan zijn wij daar ook blij mee. Dat is een keuze die hij zelf moet maken.”
Het Halse handelscentrum heeft het niet makkelijk. Ervaren jullie nu ook extra druk?
Cathy: “De stad heeft het moeilijk gehad door de vele werken. Vroeger kwamen er veel klanten van Ninove, Vollezele of Tubeke, we hebben eigenlijk klanten tot in Bergen. Maar door de vele werken zagen we die mensen lang niet meer. Ik moet wel zeggen dat wij niet mogen stellen dat er minder klanten komen. Ik hoop dat de stad vooral zorgt voor extra parkeerplaatsen. Mensen willen altijd zo dicht mogelijk parkeren. Wij hebben wel het geluk dat we al een beetje meer buiten de stad liggen waardoor we iets bereikbaarder zijn.”