LENNIK – Er komt geen traditionele koekenbedeling meer voor de kinderen van de basisschool van Sint-Martens-Lennik. Het OCMW schrapte de eeuwenoude traditie uit het meerjarenplan.
Raadslid Erik O (N-VA-Lennik²) wilde op de gemeenteraad van het schepencollege weten of het klopt dat de jaarlijkse koekenbedeling in de lagere school in Sint-Martens-Lennik na 5 eeuwen wordt afgeschaft en of dit medegedeeld is aan de erfgoedcel van de cultuurraad. “Het gebruik gaat zeker terug tot 1533 toen er een broodbedeling werd georganiseerd onder de armen van Sint-Martens-Lennik. De traditie werd eeuwen lang in stand gehouden, de broden werden weliswaar vervangen door koeken”, zegt Erik O. “Waar het erfgoed elders gepromoot zoals de Drogo-ommegang of de Pauwelviering wordt die hier afgeschaft. In Galmaarden hebben ze opnieuw aangeknoopt met de Walmenbrand”.
OCMW
Burgemeester Irina De Knop antwoordde dat de beslissing niet is genomen op niveau van de gemeente. “De secretaris van het OCMW vertelde me dat er bij de opstelling van het meerjarenplan een aantal besparingen zijn door gevoerd en dat dit er één van is. De motivatie is helemaal in de schoot van het OCMW te zoeken. De secretaris heeft me toegelicht dat het om een 1.000 euro zou gaan maar nogmaals dit is informatie die ik van de secretaris vernam. Hij voegde er aan toe dat als er effectief een document bestaat waaruit blijkt dat dit effectief terug gaat op een beslissing van toen dan kan er terug gekomen worden op de schrapping maar ik herhaal dat dit tot de bevoegdheid van het OCM behoort”.
Pauwelviering
Erik O vroeg de mening van de nieuwe OCMW-voorzitter Nestor Evens. “Ik ben het nog niet maar ik zal u antwoorden. U spreekt van erfgoed en gaat vergelijken met de Pauwelviering in Galmaarden. Ja jong, weet je wat er gebeurt met die koeken? De helft komt in de vuilbak terecht, jong. Na de bedeling hebben ze speeltijd en nemen ze zelfs de tijd niet voor een pauze”, zegde Evens.
Eric O deed de vergadering plat gaan van het lachen toen hij zich herinnerde dat hij de koeken altijd op at. Maar Evens gaf niet af. “Erfgoed is toch nog wat anders. Gij spreekt over 500 jaar maar hebt ge daar bewijzen van? En is dat continu verder gegaan”, vroeg Evens, die vroeger maar al te graag met andere mandatarissen op de foto ging staan bij de koekenbedeling. “Een keer is het volgens mij stilgevallen. Maar wij willen weten of de bedeling wel of niet zal door gaan want binnen 14 dagen worden de koeken normaal uit gedeeld ”, antwoordde O.
Spijtig
“Ik kan bevestigen dat de koekenbedeling niet meer is opgenomen in het meerjarenplan dat is goed gekeurd door de meerderheid. De oppositie heeft zich onthouden zonder commentaar”, zegde Evens. Erik O kondigde aan dat zijn fractie er consequenties aan zou koppelen. We gaan nog zien wat we gaan doen. Als de bedeling te duur was zou men kunnen beslissen aan één leeftijdsgroep maar één koek te geven. Ik vind dit spijtig”.
Waarop Nestor Evens weer van leer trok. “U noemt het een traditie uit Sint-Martens maar hoeveel kinderen uit Sint-Martens gaan er nog naar school in het Sint-Godelieve? Bovendien zijn het niet de mandatarissen van de gemeente die dit afgevoerd hebben maar wel de secretaris en zijn medewerkers die dit voorgesteld hebben”, besloot Evens.
Burgemeester Irina e Knop sloot de discussie af met de vraag of de fractie van Erik O er gratis koeken zou gaan uit delen en suggereerde een fotograaf mee te nemen. De fractie van O beloofde dat het schepencollege ook een koek zou krijgen. “Die van Sint-Martens krijgen van mij nog twee koeken”, besloot Erik O de woelige woordenwisseling.
Gebruik
Tot vorig jaar deelden de raadsleden van het lennikse OCMW koffiekoeken uit aan kleuters en scholieren van het SGI. In een mededeling noemde het OCMW de koekenbedeling een uitloper van een eeuwenoud gebruik, die tot vijftig jaar terug, plaats had op de pui van het (verdwenen) gemeentehuis van Sint-Martens-Lennik, na de kerkelijke plechtigheid op Aswoensdag. Dat gebruik werd vervangen door een koekenbedeling bij de kinderen van het SGI.
Stichting
Het OCMW steunde zich op een oud verhaal. “Het echtpaar Pipenpoy had twee kinderen: Jan Pipenpoy van Pede, heer van Bossuyt, schepen van Lennik, die woonde op ’t hof ten Berg te St. Gertrudis Pede, en Hendrik Pipenpoy, schepen van Lennik. Toen Jan van Pede en Hendrik Pipenpoy de ouderlijke goederen verdeelden stichten zij tevens een jaargetijde voor hun ouders in de kerk van Lennik. Bij deze stichting (bedrag voor een bepaald doel) hoorde een broodbedeling van twee mudden (schepbakken) tarwe aan de armen van Lennik”.
“De stichting gaat terug tot 20 oktober 1533. Alleen werden in het scenario de ‘huysarmen’ vervangen door kinderen. Waarom de dag van de bedeling van witte donderdag naar aswoensdag werd verplaatst blijft een raadsel. Het voorgeschreven jaargetijde in de kerk is in de vergetelheid geraakt, maar de broodbedeling wordt in ere gehouden. Dit verhaal toont aan hoe belangrijk en waardevol het parochiaal kerkarchief is voor de kennis van de plaatselijke geschiedenis in voor de verklaring van aloude gebruiken”.
In de volksmond werd rond deze gebeurtenis een legende geweven: “Op zekere winterdag verdwaalde een vreemdeling in het gehucht Bossuit. Hij viel uitgeput neer in een gracht en zou ongetwijfeld ondergesneeuwd en bevroren zijn indien een groep kinderen hem niet had ontdekt. De kinderen brachten hem onder en de man kwam te boven. Uit erkentelijkheid voor zijn redding liet de vreemdeling op de schepenbank van de beide Lenniken een stichting inschrijven waarbij bepaald werd dat jaarlijks, op aswoensdag, gratis brood zou uitgedeeld worden aan de schoolkinderen” zo luidt de legende.